Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Temat numeru: rozród
Pobieranie i ocena nasienia kocurów w praktyce klinicznej
lek. wet. Sylwia Prochowska
prof. dr hab. Wojciech Niżański
Pobieranie nasienia poprzez kateteryzację cewki moczowej po podaniu medetomidyny jest metodą idealną do zastosowania u kotów domowych w warunkach klinicznych. Dzięki temu możliwa jest m.in. ocena nasienia i diagnostyka niepłodności. W niniejszym artykule opisano szczegółowo procedurę pobierania nasienia tą metodą, jak również jego ocenę i interpretację wyników.
SUMMARY
Semen collection and assessment in clinical practice
Semen collection via urethral catheterization after medetomidine administration is an ideal method, easy to use for cats in clinical practice. It enables e.g. semen assessment and diagnosis of infertility. In this article the procedure of semen collection, as well as semen assessment and interpretation of the result are described.
Key words: domestic cat, semen collection, semen assessment
Wstęp
Hodowla kotów rasowych w Polsce jest obecnie w okresie rozwoju, stąd też coraz większe zainteresowanie właścicieli samców reproduktorów oceną nasienia oraz jego kriokonserwacją (w celu przechowywania albo wymiany międzynarodowej). Jednocześnie coraz częściej zdarzają się przypadki niepłodności lub obniżonej płodności u kotów rasowych, wymagające szczegółowego badania andrologicznego. Do niedawna czynnikami limitującymi wykorzystanie badania nasienia w warunkach klinicznych były trudności z pobraniem nasienia od kocura oraz problem z interpretacją wyników. Opisane w 2008 roku przez Zambellego (25) pobranie nasienia poprzez kateteryzację cewki moczowej po podaniu medetomidyny wydaje się rozwiązaniem tego problemu. W poniższym artykule pragniemy przybliżyć tę metodę, jak również omówić podstawową ocenę nasienia i interpretację jej wyników.
Pobieranie nasienia
Metody znane od lat – sztuczna pochwa, elektroejakulacja oraz pokastracyjne nacinanie ogonów najądrzy – są trudne do zastosowania w codziennej praktyce (19, 25). Metoda na sztuczną pochwę wymaga wcześniejszego treningu samca (często długotrwałego lub nieskutecznego), obecności kotki w rui oraz wprawy i doświadczenia osoby pobierającej. Elektroejakulacja jest wątpliwa etycznie i wymaga specjalnego sprzętu. Pozyskanie plemników z najądrzy wymaga wcześniejszego ich usunięcia (kastracja), co uniemożliwia jej zastosowanie u reproduktorów. Najnowsza technika, polegająca na kateteryzacji cewki moczowej po podaniu medetomidyny, jest atraumatyczna, nie wymaga specjalnego sprzętu ani treningu samca oraz może być zastosowana wielokrotnie u tego samego osobnika. Te cechy czynią ją metodą idealną do klinicznej oceny nasienia.
