Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Małe zwierzęta
Pourazowe uszkodzenia mózgu u kotów
Simon R. Platt, BVM&S, MRCVS
SUMMARY
Traumatic Brain Injuries in Cats
The ability to recognize clinical signs consistent with a declining neurologic status is critical in the management of cats following head trauma. Trauma significant enough to cause brain injury will have systemic effects, which may be life threatening. Additionally, systemic injuries and shock will cause continued decline in the head trauma patient. Therefore, a complete systemic evaluation and stabilization is required in addition to a thorough neurologic assessment.
Key words: brain injuries, clinical assessment, treatment, cat
Ocena kliniczna
Możliwość stwierdzenia objawów klinicznych wskazujących na pogarszający się stan neurologiczny pacjenta ma kluczowe znaczenie w postępowaniu z kotami po urazach głowy (1-4). Urazy, które są na tyle silne, że prowadzą do uszkodzenia mózgu, powodują objawy ogólnoustrojowe mogące zagrażać życiu. Ponadto stan pacjenta z urazem głowy mogą jeszcze pogarszać uszkodzenia ogólne i wstrząs. Dlatego poza kompleksowym badaniem neurologicznym konieczne jest przeprowadzenie pełnego badania klinicznego oraz stabilizacja stanu pacjenta (tab. I).
Ocena stanu ogólnego
Wstępna ocena stanu pacjenta powinna obejmować funkcjonowanie układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. W niektórych sytuacjach konieczne może być założenie rurki dotchawiczej, aby utrzymać drożność dróg oddechowych. Oddychanie może być upośledzone nie tylko na skutek urazu klatki piersiowej, ale także urazu mózgu. Osłuchiwanie klatki piersiowej może pozwolić na wykrycie zmian w płucach lub arytmii serca. Układ sercowo-naczyniowy powinien być oceniany poprzez monitorowanie częstości uderzeń serca i ciśnienia krwi oraz za pomocą badania elektrokardiograficznego. W badaniu EKG można stwierdzić występowanie arytmii wtórnych do pourazowego zapalenia mięśnia sercowego, wstrząsu lub urazu mózgu. Analiza krwi tętniczej oraz pomiar stężenia mleczanu może dostarczyć dodatkowych informacji dotyczących perfuzji w organizmie i funkcjonowania układu oddechowego (1-4).
Kiedy stan pacjenta jest stabilny, zalecane jest wykonanie radiogramów klatki piersiowej i brzucha, aby ocenić ewentualnie występowanie stłuczenia płuc, odmy opłucnowej i uszkodzeń jamy brzusznej. Stłuczenia płuc występują stosunkowo często po urazach i mogą nie być zbyt ciężkie nawet do 24 godzin po urazie. Urazy mogą także powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych. Jamę brzuszną należy zbadać radiograficznie i ultrasonograficznie w kierunku obecności wolnego płynu, np. krwi lub moczu, które mogą oznaczać konieczność dodatkowego leczenia. Trzeba także rozważyć wykonanie radiogramu szyjnego odcinka kręgosłupa, ponieważ urazowi głowy często towarzyszą złamania albo zwichnięcia tych kości.
