Substancje drażniące, dostając się do worka spojówkowego i na powierzchnię rogówki, mogą powodować uszkodzenia chemiczne. U zwierząt typowe oparzenia kwasami i zasadami zdarzają się rzadziej niż u ludzi. Dawniej uszkodzenia chemiczne bywały spowodowane kwasami z baterii starego typu, dziś częstszą przyczyną są zasady zawarte w środkach czystości. Zdarzają się także podrażnienia szkodliwymi substancjami atmosferycznymi lub uszkodzenia chemiczne spowodowane omyłkowym podaniem do worka spojówkowego różnych preparatów. Środki te, poprzez oddziaływanie na nerwy czuciowe, powodują ból i łzawienie. Objawy w niektórych przypadkach mogą cofnąć się samoistnie. Uszkodzenia spowodowane bezpośrednim spryskaniem oczu substancjami drażniącymi często mogą prowadzić do oparzeń skóry oraz głębokich uszkodzeń spojówek i rogówki.

Skutki obrażeń chemicznych oczu zależą od rodzaju i czasu działania substancji chemicznej. Jest to bezpośrednio związane z pH i ilością substancji drażniącej, czasem kontaktu z tkankami oraz zdolnością przenikania przez tkanki. Uszkodzenia tkanek w następstwie obrażeń chemicznych pierwotnie są spowodowane denaturacją białek komórkowych, natomiast przyczyną wtórnych uszkodzeń jest niedokrwienie wywołane uszkodzeniem naczyń krwionośnych. Stopień zaawansowania zarówno termicznych, jak i chemicznych obrażeń rogówki jest uwarunkowany głębokością, rozległością uszkodzenia nabłonka i niedokrwieniem rąbka. Jeśli rąbek został znacznie uszkodzony, mogą rozwinąć się zmiany wtórne rogówki. Może dochodzić do narastania spojówki na rogówkę w następstwie zniszczenia komórek macierzystych odpowiedzialnych za regenerację nabłonka.

Powszechnymi objawami obrażeń chemicznych są: ból, owrzodzenie rogówki, zaburzenia filmu łzowego, obrzęk i umiarkowana neowaskularyzacja rogówki. Taki stan wymaga starannego płukania rogówki i worka spojówkowego, leczenia owrzodzeń rogówki i stosowania leków przeciwzapalnych.

Patofizjologia oparzeń chemicznych