Małe zwierzęta
Płyny z jam ciała – praktyczny poradnik dla lekarza klinicysty
lek. wet. Magdalena Cymerman
lek. wet. Maria Skrzeczyńska
Badanie płynu z jam ciała dostarcza wielu cennych informacji na temat procesów toczących się w organizmie, a prawidłowe pobranie materiału, wykonanie badań oraz interpretacja wyników znacznie ułatwiają ustalenie rozpoznania. Obecnie stwierdzenie, czy dany płyn ma charakter wysięku, czy przesięku jest jedynie wstępem do wyniku szczegółowego. Zadaniem diagnosty jest – w miarę możliwości – wskazanie czynnika etiologicznego powodującego gromadzenie się płynu w surowiczych jamach ciała oraz stwierdzenie, czy dany proces ma charakter ostry, czy przewlekły. Zadaniem lekarza zaś jest konfrontacja tych wyników ze stanem klinicznym pacjenta. Celem poniższego artykułu jest przybliżenie lekarzom weterynarii zagadnienia badania płynów z jam ciała, a także przekazanie informacji, które ułatwią interpretację otrzymanego wyniku.
Summary
Body cavity fluids – a practical guide for veterinary doctors
Multiparametric analysis of body cavity fluids may deliver a large amount of valuable information which helps doctors to formulate a diagnosis and implement an appropriate therapy. However, its usefulness strongly depends on the sampling technique. Inappropriate methodological solutions may be a source of artifacts and misleading conclusions. Sampling into too few or unsuitable tubes, prolonged storage between sampling and analysis, too small volume of a specimen are apparently trivial but, in fact, common examples of malpractice which affects the results of analysis and may be a source of therapeutic failure. On the other hand, simultaneous sampling of cavity fluids and blood for biochemical analysis when the animal has fasted before samples are obtained strongly increases the reliability of laboratory findings. It must also be emphasized that a close cooperation between doctor and analyst is a prerequisite for a successful diagnosis, treatment and post-treatment management.
Key words: body cavity fluid, sampling, interpretation of findings
Jamy ciała – anatomia, objawy gromadzenia się płynu
Dwie błony surowicze, tworzące blaszkę ścienną i trzewną, ograniczają zamkniętą przestrzeń jam ciała. Wysłane są międzybłonkiem (mesothelium) – nabłonkiem jednowarstwowym płaskim wywodzącym się z mezodermy, stale wytwarzającym niewielkie ilości płynu surowiczego. Wyróżnia się cztery jamy ciała – jamę otrzewnej, dwie jamy opłucnej oraz jamę osierdzia. Płyn surowiczy znajdujący się w poszczególnych jamach nosi nazwę odpowiednio otrzewnowego, opłucnowego oraz osierdziowego (1).
