XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Dermatologia
Skóra w roli inspicjenta, czyli jak na podstawie zmian skórnych rozpoznawać choroby wewnętrzne psów i kotów. Cz. I
lek. wet. Joanna Karaś-Tęcza1
dr n. wet. Joanna Dawidowicz2
„...Odwróciłem się i popatrzyłem na najbliższe zwierzę, niemal zaklinając je, żeby powiedziało mi, co mu jest, co je boli, co wywołało chorobę. Jednak nie uzyskałem żadnej odpowiedzi. Cielę, jedno z najmniejszych, z bardzo ciemnym, brunatnym łbem, nie wykazywało żadnego zainteresowania, tylko spoglądało na mnie apatycznie przez swoje okulary. Co też ja... o czym ja myślę... okulary? Czyżbym tracił zmysły...? No tak, na Boga, ono naprawdę ma okulary... pierścień jaśniejszej sierści otaczający każde oko. I tamten cielak też... tak samo. O rany, już wiem! Nareszcie wiem!...” (James Herriot, „Weterynarz w zaprzęgu”, Poznań 1997, przeł. Z.A. Królicki).
Summary
How can skin lesions aid in diagnosis of internal diseases in dogs and cats? Part 1
The authors highlight the role of skin as an indicator of a number of diseases of various origin. The disorders to which cutaneous manifestations may hold a clue may be divided into five main groups: endocrine, neoplastic, meatbolic, immune and infectious. The authors discuss in detail disorders od endocrine origin and put particular emphasis on sex hormone derangements such as hyperestrogenism and hyperandrogenism.
Key words: cutaneous manifestations of internal diseases, endocrine disorders, hyperestrogenism, hyperandrogenism
Nie tylko James Herriot, ale pewnie każdy z nas nieraz marzy o tym, by pacjent podpowiedział mu, na co cierpi. Wsłuchując się bacznie w „podpowiedzi skóry”, mamy szansę doznać podobnego olśnienia, jakie przydarzyło się sympatycznemu lekarzowi weterynarii z hrabstwa Yorkshire. Na podstawie charakterystycznego odbarwienia włosa wokół oczu cieląt rozpoznał u nich niedobór miedzi. Uratował tym samym nie tylko cenne życie swych pacjentów, ale i własny, mocno nadwątlony autorytet.
Skóra jest największym narządem organizmu. Ma wiele ważnych zadań, wśród których najbardziej oczywista wydaje się ochrona przed niekorzystnymi wpływami środowiska zewnętrznego (mechanicznymi, chemicznymi, mikrobiologicznymi). Nie mniej istotna jest funkcja termoregulacyjna, magazynowa, receptorowa, metaboliczna (synteza witaminy D3, obwodowa aromatyzacja androgenów w estrogeny) czy wreszcie socjalna (określone umaszczenie, wytwarzanie feromonów). W kontekście praktyki klinicznej na szczególną uwagę zasługuje jednak funkcja wskaźnikowa skóry. Ocena wyglądu skóry i okrywy włosowej powinna zatem zawsze (nie tylko w przypadku pacjentów „dermatologicznych”) stanowić integralną część badania klinicznego. Ten łatwo dostępny narząd może dostarczyć nam kluczowych diagnostycznie wskazówek, pomagając w zawężeniu kręgu różnicowo-diagnostycznego i w ustaleniu rozpoznania. Powszechnie znanymi przykładami takich „podpowiedzi skórnych” są np. zanik, wapnica i obecność zaskórników w przebiegu nadczynności kory nadnerczy czy charakterystyczne zmiany hiperkeratotyczne u psów ras północnych cierpiących na niedobór cynku.