Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Małe zwierzęta
Rozpoznawanie niedokrwistości u psów i kotów okiem praktyków. Cz. I. Niedokrwistości regeneratywne
lek. wet. Maja Ingarden
dr n. wet. Jacek Ingarden
Niedokrwistość jest jedną z najczęściej rozpoznawanych nieprawidłowości w badaniach morfologicznych krwi. Stwierdzamy ją na podstawie obniżonych wartości erytrocytów, hematokrytu i hemoglobiny. Jaki powinien być kolejny krok diagnostyczny? Jakie badania należy wykonać, żeby ustalić przyczynę niedokrwistości? W jakich sytuacjach niedokrwistość należy leczyć, a w jakich usunięcie przyczyny wystarczy, żeby parametry czerwonokrwinkowe wróciły do normy? W artykule tym autorzy spróbują odpowiedzieć na te pytania, uwzględniając jednostki chorobowe, z którymi najczęściej spotykają się w praktyce weterynaryjnej.
Summary
Practical side of diagnostic work-up of anemias in dogs and cats. Part 1. Regenerative anemias
Anemia is one of the most frequent abnormalities of the blood. It is diagnosed by the finding of a decreased erythrocyte count, packed cell volume level and hemoglobin concentration. What is the next diagnostic step? Which investigations should be done to diagnose the underlying cause of the anemia? In which cases should anemia be treated, and in which cases elimination of the cause is sufficient to normalise the erythrocyte count? This paper sets out to answer these questions, taking into consideration the most frequent diseases in dogs and cats.
Key words: regenerative anemia, diagnosis, dog, cat
Przyczyn niedokrwistości może być wiele. Możemy mieć do czynienia z utratą krwi, niedoborami żywieniowymi, hemolizą na tle immunologicznym, nowotworami krwi, zaburzeniami na tle genetycznym lub stanami zapalnymi. Pierwszym pytaniem, które lekarz weterynarii powinien sobie zadać, jest: czy niedokrwistość jest regeneratywna, czy nieregeneratywna? Badanie kliniczne pacjenta i wydruk z analizatora mogą zasugerować rodzaj niedokrwistości, ale ostateczne rozpoznanie ustala się na podstawie liczby retikulocytów i rozmazu krwi.
Retikulocyty są to niedojrzałe postacie krwinek czerwonych, powstałe z erytroblastów w procesie erytropoezy. Są one przedostatnią formą różnicowania się krwinek czerwonych, z zachowaną pozostałością jądra w postaci zasadochłonnej siateczki śródplazmatycznej. Z retikulocytów powstają erytrocyty, czyli dojrzałe krwinki czerwone. W niektórych analizatorach odsetek i liczba retikulocytów są podawane w każdym wyniku (ryc. 1). W innych przypadkach liczbę retikulocytów można określić w przylecznicowym laboratorium lub zlecić w laboratorium zewnętrznym. Rozmazy krwi barwi się specjalnym barwnikiem do retikulocytów (np. nowy błękit metylenowy) i określa odsetek krwinek czerwonych zawierających granatowe ziarnistości. U zdrowych psów retikulocyty stanowią ok. 1% krwinek czerwonych. U kotów występują dwa rodzaje retikulocytów – zagregowane i punktowe, przy czym określając odsetek retikulocytów u tego gatunku, należy brać pod uwagę tylko retikulocyty zagregowane (ryc. 2). Zdrowe koty mają nie więcej niż 1% retikulocytów zagregowanych i do 10% punktowych. Odsetek retikulocytów mówi o stopniu nasilenia regeneracji układu czerwonokrwinkowego (tab. I).
