Rozród
Kastracja chirurgiczna psów a występowanie i rozwój raka gruczołu krokowego
dr n. wet. Sławomir Giziński
lek. wet. Michał Dąbrowski
lek. wet. Małgorzata Domino
Chirurgiczna kastracja (orchidektomia) psów samców jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w weterynarii małych zwierząt. Przeprowadzenie zabiegu u samców nieprzeznaczonych do rozrodu przynosi właścicielom korzyści związane z brakiem uciążliwych zachowań, ogranicza również występowanie chorób zależnych od oddziaływania hormonów produkowanych przez jądra. Ważnym powodem wykonywania tego zabiegu jest także ograniczanie liczby zwierząt bezdomnych
Summary
Canine castration management vs. development and prevalence of prostatic gland carcinoma
Dogs are the only large mammals other than humans in which spontaneous prostate cancer occurs. Castration is one of the most common surgical procedures in small animal veterinary medicine. The high prevalence of prostate cancer in castrated male dogs is a very interesting finding. According to recent research, orchidectomy does not initiate carcinogenesis in the prostate gland, but it does favor tumor progression. Further investigation is needed to explain more accurately the role of orchidectomy as a factor in prostatic tumor development.
Key words: castration, cancer, prostate, dog
Spośród chorób, których częstotliwość występowania znacznie spada lub nieodwracalnie zanika po kastracji, należy wymienić:
- łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH – Benign Prostatic Hyperplasia)
- zapalenie gruczołu krokowego
- torbiele okołosterczowe
- łuskowatą metaplazję prostaty
- gruczolaki okołoodbytowe
- przepuklinę przepony miednicy
- hormonozależne dermatozy
- padaczkę.
Poza wyżej wymienionymi chorobami kastracja niweluje przykre dla właściciela zachowania seksualne, takie jak:
- agresja
- znaczenie terenu moczem
- nadpobudliwość seksualna (satyriaza)
- włóczęgostwo
- brak karności.
Łagodny rozrost prostaty (Benign Prostatic Hyperplasia) – BPH – jest najczęstszym stanem patologicznym w gruczole krokowym u psów. Towarzyszą mu charakterystyczne objawy kliniczne, takie jak plamienie z cewki poza mikcją, problemy z oddawaniem kału (kał taśmowaty), bolesność okolicy podbrzusza oraz sztywność kończyn miednicznych. Postępowaniem z wyboru jest zaleczenie stanu ostrego, po którym wskazana jest kastracja. Kastracja powoduje zanik prostaty, zarówno gruczołu prawidłowego, jak i z cechami BPH.
Zalety zabiegu, przy nieznacznych negatywnych skutkach ubocznych (otyłość, nietrzymanie moczu w starszym wieku), sprawiają, że lekarze weterynarii bardzo często namawiają właścicieli psów na wykonanie kastracji. W ostatnich latach pojawiły się jednak doniesienia o związku orchidektomii z występowaniem raka gruczołu krokowego u psów.
