Celem tego artykułu było zaprezentowanie tematyki cukrzycy u gryzoni domowych, takich jak koszatniczka, świnka morska, szynszyla czy chomik. Opracowanie to przedstawia etiologię choroby oraz jej objawy kliniczne i metody rozpoznawania. Zwraca także uwagę na skuteczność różnych metod leczenia i profilaktykę. Na szczególne zainteresowanie zasługują tu aspekty związane z dietą.

Gryzonie stanowią bardzo liczny rząd ssaków, przeważnie roślinożernych. Od dawna, ze względu na niewielkie rozmiary i łatwość rozmnażania, wykorzystywane są jako zwierzęta laboratoryjne. Stanowią również odpowiedni model do badań nad cukrzycą, najczęściej wywoływaną za pomocą preparatów niszczących trzustkę (8).

Roślinożerne gryzonie w swoim naturalnym środowisku mają dostęp do różnorodnych pokarmów roślinnych. Zwykle ich dieta zawiera dużo surowego włókna. Przebywając na wolności, są stale aktywne, czego wymaga poszukiwanie pożywienia oraz ucieczka przed drapieżnikami. Wśród gryzoni utrzymywanych jako zwierzęta domowe (w procesie domestykacji) zachodzą pod tym względem znaczne zmiany. U zwierząt mieszkających w klatkach, z ograniczoną możliwością i potrzebą ruchu oraz narażonych na błędy żywieniowe, obok problemów z układem pokarmowym, a zwłaszcza z uzębieniem, coraz częściej opisywane są przypadki rozwoju chorób o podłożu cywilizacyjnym, między innymi spontanicznej cukrzycy.

Choroba ta szczególnie często zdarza się u koszatniczek i świnek morskich (3). Cukrzyca jest również jedną z najważniejszych chorób metabolicznych występujących u szynszyli, choć w literaturze możemy znaleźć jedynie pojedyncze opisy zachorowań u tej grupy zwierząt (3, 7).

Etiologia

U gryzoni zwykle mamy do czynienia ze spontanicznie występującą cukrzycą typu drugiego. Najczęściej opisywane u zwierząt domowych oraz spotykane w lecznicach weterynaryjnych przypadki choroby związane są z nieprawidłowościami dotyczącymi diety u t...

Wśród chomików występują linie zwierząt dziedziczących uwarunkowaną genetycznie recesywną autosomalną mutację, której skutkiem jest skłonność do rozwoju cukrzycy. W tej grupie zwierząt choroba rozwija się już w bardzo młodym wieku. Zwykle ewidentn...