Małe zwierzęta
Brak apetytu u psów i kotów – objaw somatyczny czy behawioralny? Cz. I
dr n. wet. Jagna Kudła1
prof. dr hab. Roman Lechowski2
Obniżenie łaknienia lub jego brak to objawy wymieniane niemal równie często jak posmutnienie czy osłabienie, zwłaszcza przy omawianiu chorób zakaźnych. Z jednej strony, jako objawy nieswoiste, nie wskazują na przyczynę, z drugiej zaś natychmiast zwracają uwagę właściciela psa lub kota na zły stan zdrowia zwierzęcia. Tak powszechny objaw chorób somatycznych może jednak wprowadzić właściciela albo lekarza weterynarii w błąd, ponieważ w wielu przypadkach brak apetytu może mieć podłoże behawioralne.
Summary
Loss of appetite in dogs and cats – a somatic or behavioural symptom? Part 1
Decreased appetite or lack of appetite, are such common symptoms as lethargy or weakness, especially in the context of the infectious diseases. On the one hand, as they are non-specific symptoms, they do not indicate any specific disease, but on the other hand, a dog’s or a cat’s owner can immediately notice that his or her pet is probably ill. However, such a common symptom may lead to misconceptions because food as well as owner attention are very strong reinforcements. Stress is equally important because any stressful situation can cause a pet to eat less. That’s why the “picky eating syndrome” may born out of attention-seeking behaviour, learned “negotiation” for better food or may be related to anxiety.
Key words: decreased appetite, anorexia, behaviour, dogs, cats
Należy pamiętać, że pokarm i uwaga właściciela są silnymi czynnikami wzmacniającymi zachowanie, dlatego zwierzę, odmawiając jedzenia, może starać się w ten sposób zwrócić uwagę opiekuna lub nakłonić go do podania smakołyku w zastępstwie zwykłej karmy. Z kolei silny stres może być czynnikiem hamującym łaknienie, stąd zmiany w otoczeniu zwierzęcia, takie jak pojawienie się nowego domownika czy utrata towarzysza, mogą prowadzić do utraty masy ciała.
Oczywiście najczęściej mamy do czynienia ze spadkiem apetytu w przebiegu choroby somatycznej i zwykle występuje on nagle, wraz z innymi objawami sugerującymi lekarzowi konkretne postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne. Problem zaczyna się wówczas, gdy pomimo prawidłowych wyników badań lub wdrożenia postępowania leczniczego pacjent nadal nie chce jeść (ryc. 1). W takich sytuacjach należy się zastanowić, czy choroba została rozpoznana prawidłowo lub czy brak łaknienia nie ma pochodzenia psychogennego. W tab. I podano klasyfikację oraz najczęstsze przyczyny braku łaknienia.
Regulacja nerwowa i neurohormonalna
Obustronne uszkodzenie części bocznej podwzgórza (dawniej nazywanej ośrodkiem głodu) u szczurów i kotów powoduje upośledzenie pobierania pokarmu (afagię lub hipofagię), a stymulacja brzuszno-przyśrodkowego jądra podwzgórza wywołuje uczucie sytości...
