Fosfataza zasadowa (fosfataza alkaliczna, ALP) jest jednym z najczęściej oznaczanych parametrów w codziennej praktyce weterynaryjnej. Jest stałym elementem tzw. profilu wątrobowego u psów i kotów, obok aminotransferazy alaninowej (ALT), asparaginianowej (AST), bilirubiny, albumin. Być może właśnie z tego względu ALP została nierozerwalnie przypisana do wątroby i praktycznie zawsze jej wahania (wzrost aktywności, ponieważ obniżenie nie ma znaczenia diagnostycznego) przypisywane są „szeroko rozumianej” wątrobie. Użyto cudzysłowu, ponieważ jest to skrót myślowy obejmujący również układ żółciowy.

W wielu przypadkach aktywność ALP jest wyraźnie podwyższona, łącznie z innymi wskaźnikami stanu wątroby lub – co nie jest rzadkością – samodzielnie. Interpretacja zmian aktywności ALP może nastręczać wiele trudności, szczególnie kiedy nie łączy się z żadnymi objawami klinicznymi lub wykrywana jest przypadkowo podczas kontrolnych badań, na przykład przed zabiegiem chirurgicznym wymagającym znieczulenia ogólnego.

Fosfataza zasadowa, „uwięziona” w profilu wątrobowym, została w sposób nieuzasadniony przypisana w dużym stopniu do wątroby, jak aktor popularnego serialu, który żadnej innej roli już nie zagra, bo wszyscy kojarzą go np. z Hansem Klossem. Przedmiotem tego opracowania jest więc próba przybliżenia interpretacji zmian aktywności ALP i zaproponowanie temu enzymowi „występu” nie tylko w jednym kultowym serialu pt. „Wątroba i co dalej?”.

W rutynowej diagnostyce laboratoryjnej to, co jest oznaczane pod nazwą fosfatazy zasadowej, jest tak naprawdę aktywnością mieszaniny co najmniej dwóch izoenzymów i wielu izoform ALP. Jeżeli oznacza się wszystko w jednym, to w zasadzie nic konkretn...

Fosfataza zasadowa jest nieswoistym metaloenzymem uczestniczącym w hydrolizacji wielu rodzajów estrów fosforanowych w środowisku zasadowym w obecności jonów cynku i magnezu. Wyróżnia się dwa izoenzymy ALP (kodowane dwoma różnymi genami) oraz liczn...