Trwa Wiosenna Promocja! Rabaty do -80% na publikacje i multimedia weterynaryjne. Skorzystaj z oferty >
Małe zwierzęta
Fascynujące końcówki dermatologiczne – ogony, stopy, nosy i małżowiny uszne. Cz. I. Choroby ogona
lek. wet. Joanna Karaś-Tęcza1
dr n. wet. Joanna Dawidowicz2
Zmiany dermatologiczne dotyczące ogona mogą być spowodowane przez szereg bardzo różnych czynników etiologicznych, wśród których należy wymienić procesy alergiczne, zaburzenia endokrynologiczne, naczyniowe, autoimmunologiczne, psychogenne oraz infekcje. W większości przypadków zmiany ogona towarzyszą innym zmianom skórnym występującym u pacjenta. Bywają jednak sytuacje, kiedy choroba dotyczy wyłącznie ogona, i właśnie takim chorobom poświęcono w niniejszym artykule najwięcej uwagi.
SUMMARY
Fascinating dermatologic “endpieces” (tails, paws, noses and ears). Part 1. Tail diseases
Tail skin may be the site of many different diseases, including allergies, endocrinopathies, vascular, immune-mediated and psychogenic disorders as well as infectious processes. In the majority of cases, tail lesions are not the only manifestation of a given primary disease. However, there are dogs and cats presenting with a tail problem as the only dermatologic manifestation of the disease.
Key words: tail gland hyperplasia, tail sucking in cats, tail biting, tail dock neuroma
Wstęp
Zarówno dla psa, jak i dla kota ogon to kluczowe narzędzie komunikacji śródgatunkowej i międzygatunkowej. U zwierząt wystawowych wygląd ogona i sposób jego noszenia są ważnymi atrybutami estetycznymi, wpływającymi na ostateczną ocenę kynologiczną osobnika. Zmiany dotyczące ogona w większości przypadków trudno przeoczyć, ponieważ jest on strukturą wyraźnie widoczną i łatwo dostępną do badania. Wśród procesów patologicznych obejmujących ten obszar ciała spotyka się zarówno problemy w głównej mierze kosmetyczne (np. przerost gruczołu ogonowego), jak i bolesne zmiany wiążące się ze znacznym uszkodzeniem tkanek (np. martwica końcówki ogona wskutek zapalenia naczyń, ryc. 1). Niekiedy wygląd ogona stanowi cenną wskazówkę diagnostyczną (np. tzw. „szczurzy ogon” u psów z zaburzeniami endokrynologicznymi, martwica i sinica skóry ogona w przebiegu choroby zimnych aglutynin czy wyłysienie i hiperpigmentacja ogona w przebiegu nadmiernej ilości melaniny (melanoderma) i łysienia u yorkshire terrierów).
Zmiany w obrębie skóry ogona odznaczają się bardzo zróżnicowaną etiologią. Mogą mieć podłoże alergiczne (alergiczne pchle zapalenie skóry, alergia kontaktowa), endokrynologiczne (nadczynność kory nadnerczy, niedoczynność tarczycy – ryc. 2), naczyniowe (zapalenie naczyń po szczepieniu przeciwko wściekliźnie), pasożytnicze (ryc. 3), autoimmunologiczne (np. toczeń), zakaźne (np. pseudomycetoma nasady ogona w przebiegu dermatofitozy, ropień podskórny nasady ogona po pogryzieniu u kotów) albo psychogenne (np. ssanie ogona u kotów). W większości przypadków dermatozy ogona stanowią jedną ze składowych choroby podstawowej (np. alergicznego pchlego zapalenia skóry). Bywają jednak sytuacje, kiedy zmiany chorobowe dotyczą wyłącznie ogona.
