Małe zwierzęta
Postępowanie w przypadku pourazowego chłonkotoku opłucnowego u psów i kotów
dr n. wet. Andrzej Milczak1
dr n. wet. Beata Abramowicz1
lek. wet. Diana Bochyńska2
dr n. wet. Marta Staniec3
dr hab. Jacek Madany1
Chłonkopiersie (chylothorax) rzadko występuje u psów i kotów, ale stan ten należy uwzględnić w różnicowaniu przyczyn obecności płynu w jamie opłucnej (hydrothorax). Wśród urazowych przyczyn chłonkopiersia najczęściej wymienia się penetrujące rany klatki piersiowej, ale także tępe urazy. Chłonkotok może prowadzić do wyniszczenia zwierzęcia i rozwoju zaburzeń oddechowych oraz metabolicznych. W artykule omówiono patogenezę, postępowanie diagnostyczne i leczenie tego stanu.
SUMMARY
Management of traumatic pleural lymphorrhoea in dogs and cats
Chylothorax is a rare condition among dogs and cats but it should be considered in the differential diagnosis of hydrothorax. Traumatic chylothoraces are usually the result of a penetrating trauma and disruption of the thoracic duct due to blunt trauma. Lymphorrhoea is a debilitating condition that can lead to respiratory and metabolic compromise. This article reviews the pathogenesis and methods of diagnosis and treatment of this condition.
Key words: chylothorax, lymphorrhoea, trauma, dog, cat
Układ chłonny
Za odkrywcę układu limfatycznego uznawany jest Gaspar Aselli (6). W 1622 roku, w trakcie eksperymentu przeprowadzanego na psie, przez przypadek przeciął duże naczynie. Wypłynęło z niego „białe mleko” – kremowobiały płyn. Powtórzył eksperyment na psie, który był na czczo, i stwierdził, że płyn ten jest przezroczysty. Wyciągnął wniosek, że zmętnienie płynu ma związek z trawieniem (6).
Na układ chłonny składają się narządy limfatyczne, naczynia chłonne oraz wypełniająca je chłonka. Pod względem morfologicznym tworzy on dodatek do żyły głównej przedniej, a czynnościowo uzupełnia układ krwionośny (1). Do głównych naczyń chłonnych należy przewód piersiowy ze zbiornikiem chłonki – cisterna chyli, przewód chłonny prawy oraz pnie tchawicze (1, 25, 29). Przewód piersiowy stanowi przedłużenie zbiornika chłonki. Biegnie on na terenie klatki piersiowej wzdłuż aorty – u psów po prawej, a u kotów po lewej stronie od tego naczynia (11, 19, 22). Opisywano różne warianty przebiegu przewodu piersiowego, a nawet obecność przewodu chłonnego dodatkowego (11).
Najważniejszą rolą układu chłonnego jest współuczestniczenie w generowaniu odpowiedzi immunologicznej organizmu poprzez wytwarzanie w węzłach chłonnych limfocytów, które pełnią funkcje obronne. Ponadto chłonka transportuje tłuszcze i białka z treś...
Patogeneza chłonkopiersia
Przypadki chłonkopiersia opisywano u wielu gatunków zwierząt, w tym także u psów i kotów. Jest to stan rzadko występujący u tych zwierząt (21, 26). Do najczęstszych jego przyczyn zalicza się nowotwory układu chłonnego, wady wrodzone naczyń lub prz...