Wymioty są złożonym odruchem będącym następstwem skoordynowanych skurczów mięśni żołądka, przepony i mięśni brzusznych, prowadzącym do usunięcia zawartości z przedniej części przewodu pokarmowego. Jest to jeden z podstawowych mechanizmów obronnych służących do usuwania pobranych z pokarmem toksyn i innych szkodliwych substancji. U kotów odruch wymiotny umożliwia pozbycie się włosów zalegających w żołądku. Istnieje także odruch w ośrodkowym układzie nerwowym, który pozwala psom i wilkom karmić swoje potomstwo wcześniej zjedzoną zdobyczą. W tym przypadku możemy mówić o wymiotach fizjologicznych.

Wymioty u psów i kotów są częstym powodem konsultacji lekarsko-weterynaryjnych. Ze względu na mnogość możliwych przyczyn (tab. I) zawsze stanowią duże wyzwanie diagnostyczne dla lekarza weterynarii. Bagatelizowanie tego objawu, szczególnie przez właścicieli kotów (1), a także brak regularnych kontroli stanu zdrowia zwierząt mogą być przyczyną późnego rozpoznawania chorób. Ostatnie badania wskazują, że 95% psów z pojedynczymi epizodami wymiotów w ogóle nie trafia do lekarza weterynarii (2). Celem naszego artykułu jest podsumowanie i ustrukturyzowanie aktualnej wiedzy na temat diagnostyki i objawowego leczenia wymiotów u psów i kotów.

Przyczyny wymiotów u psów

Wymioty mogą być spowodowane bardzo wieloma przyczynami. W badaniu przeprowadzonym w 2008 roku (3) na podstawie analizy psów, u których wymioty były głównym powodem wizyty u lekarza weterynarii, wyróżniono pięć grup przyczyn wymiotów: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, przyczyny leżące poza przewodem pokarmowym, ale dotyczące jamy brzusznej, przyczyny uogólnione, neurologiczne oraz różne. Największą grupę przyczyn wymiotów stanowiły w tym badaniu choroby żołądkowo-jelitowe (43,7%). W tej grupie psów dominowały wymioty ostre samoograniczające się. Choroby uogólnione przejawiające się wymiotami stwierdzono u 27,7% pacjentów (najczęstszą przyczyną była mocznica), choroby spoza przewodu pokarmowego dotyczące jamy brzusznej u 16,4% (dominowało zapalenie trzustki), choroby neurologiczne u 1,4% psów (choroba przedsionkowa).

W innej pracy przeglądowej (14) wyszczególniono szereg jednostek chorobowych i procesów patofizjologicznych skojarzonych z wymiotami u psów. Do przyczyn żołądkowo-jelitowych związanych z wymiotami zaliczono procesy przebiegające w żołądku i jelita...

Przyczyny wymiotów u kotów

Wymioty u kotów również mogą mieć swoją przyczynę w chorobach żołądka i jelit oraz chorobach metabolicznych, takich jak zaawansowana niewydolność nerek (mocznica), w chorobach wątroby i encefalopatii wątrobowej, w zaburzeniach elektrolitowych, zab...