W przypadku każdej rany lekarz weterynarii musi wdrożyć postępowanie wstępne (opisane w pierwszej części publikacji – MW 12/2018) i zadecydować, jak leczyć uszkodzenie. Celem leczenia rany powinno być dążenie do jej zamknięcia chirurgicznego, jeśli jest to możliwe. Jeżeli takie postępowanie nie jest możliwe, celem leczenia rany staje się opieka nad nią podczas gojenia poprzez ziarninowanie.

W zależności od rodzaju rany możemy ją leczyć poprzez:

• pierwotne chirurgiczne zamknięcie rany
• opóźnione pierwotne chirurgiczne zamknięcie rany
• wtórne chirurgiczne zamknięcie rany
• gojenie przez ziarninowanie.

Powyższe techniki należy uzupełniać, stosując odpowiednie opatrunki i drenaż, które wspomagają oczyszczanie i gojenie się rany.

Pierwotne chirurgiczne zamknięcie rany jest metodą preferowaną w przypadku ran czystych lub nieznacznie zanieczyszczonych, które powstały nie wcześniej niż przed 6-8 godzinami. Znaczny ubytek tkanek, ich wątpliwa żywotność i potencjalne zakażenie uniemożliwiają pierwotne zamknięcie rany. Należy wtedy rozważyć opóźnione pierwotne chirurgiczne zamknięcie rany. Zabieg ten wykonuje się najczęściej 3-5 dni po urazie. W tym czasie należy stosować (w zależności od rany) wybrane techniki oczyszczania oraz opatrunki, które zapewniają odpowiednią wilgotność tkanek, ograniczają rozwój zakażenia i zabezpieczają zdrowe tkanki przed uszkodzeniem. Rozległe, dawno powstałe, zakażone rany wymagają wtórnego chirurgicznego zamknięcia. Do zabiegu tego konieczne jest uformowanie się ziarniny i często jest on wykonywany dopiero kilkanaście dni po urazie. Na tego typu uszkodzenie zazwyczaj stosuje się opatrunki pobudzające powstawanie ziarniny. Rany te niejednokrotnie wymagają jednocześnie odpowiedniego drenażu, a do ich zamknięcia często wykorzystuje się techniki rekonstrukcyjne.

Gojenie przez ziarninowanie ma miejsce w przypadku ran niekwalifikujących się do zszycia lub w sytuacji rozległych ubytków na obszarach, w których brak luźnej skóry uniemożliwia zamknięcie rany za pomocą szwów albo technik rekonstrukcyjnych skóry. Gojenie przez ziarninowanie jest częste w weterynarii ze względu na brak konieczności wykonywania zabiegu chirurgicznego, który na ogół jest gorzej akceptowany przez właściciela. Trzeba jednak pamiętać, że rozległe rany goją się długo i wymagają częstych zmian opatrunków. Efekt gojenia często jest niesatysfakcjonujący ze względu na bliznę nieporośniętą włosami. Ziarninowanie oraz masywna blizna w pobliżu stawów lub naturalnych otworów ciała mogą prowadzić do upośledzenia ich funkcjonowania.