XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Prawo, pieniądze, psychologia
Prawne, etyczne oraz wizerunkowe aspekty pracy lekarza weterynarii
prof. ucz. dr hab. n. wet. dr n. prawnych Piotr Listos1
mgr inż. Kinga Panasiuk-Flak1
mgr inż. Małgorzata Grela1
Natalia Listos2
„Przyszłość należy do tych, którzy wierzą w piękno swoich marzeń.”
Eleanor Roosevelt
Wprowadzenie
Zawody zaufania publicznego są profesjami, które bardziej niż inne wymagają określonego sposobu zachowania, autoprezentacji i kreowania wizerunku potwierdzającego profesjonalizm, a tym samym wysoki poziom świadczenia usług. Ma to miejsce między innymi w przypadku zawodu lekarza weterynarii, który zgodnie z ustawą z dnia 21 grudnia 1990 r. „O zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych”, tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 1140, jest zawodem stanowiącym społeczność zrzeszoną w samorządzie zawodowym. Wobec tego przynależność do korporacji zawodowej lekarzy weterynarii (podobnie jak w przypadku innych zawodów zaufania publicznego) jest z mocy prawa obligatoryjna i wiąże się z obowiązkiem przestrzegania prawno-etycznych zasad nakreślonych przez przepisy prawa powszechnego oraz samorządowego, zarówno w życiu codziennym, jak i przede wszystkim zawodowym.
W tym miejscu należy wskazać, że na całokształt obrazu osoby wykonującej zawód oparty na zaufaniu publicznym wpływa kilka znaczących czynników. Do najważniejszych z nich należą bezspornie posiadanie właściwych wiadomości specjalistycznych oraz prawo, czyli dziedzina wiedzy regulująca wiele sfer życia i stanowiąca podstawę prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa jako grupy. W swoim zasięgu odnosi się do organów władzy publicznej, ale wpływa także na aktywność konkretnych jednostek na polu zawodowym i prywatnym. Jego znajomość w zakresie wykonywanej pracy jest podstawowym elementem, który zwiększa świadomość i daje możliwość odpowiedniego działania w granicach nakreślonych przez ustawodawcę. Wiedza na temat powoływanych norm prawnych, a przede wszystkim ich przestrzeganie sprawiają, że osoba wykonująca dany zawód zaufania publicznego – w analizowanym przypadku zawód lekarza weterynarii – jest społecznie postrzegana jako kompetentna oraz mająca świadomość skutków prawnych swoich działań.
Prawo i etyka zawodowa
Istotne, a zarazem konieczne jest wskazanie na fakt, że powoływane normy prawne w przypadku zawodu zaufania publicznego, czyli naszego zawodu, to także normy ustanowione przez właściwe organy samorządu zawodowego. Na każdym lekarzu weterynarii wykonującym swój zawód w płaszczyznach nakreślonych przez ustawodawcę ciąży zatem bezwzględny obowiązek przestrzegania zarówno prawa powszechnego, jak i samorządowego. Wskazany obowiązek obarczony jest możliwością poniesienia przez lekarza weterynarii odpowiedzialności prawnej powszechnej i/lub zawodowej w przypadku naruszenia ww. przepisów podczas wykonywania zawodu. Tematyka odpowiedzialności lekarza weterynarii we wskazanym powyżej – szerokim tego słowa znaczeniu została wielokrotnie omówiona, między innymi przez autorów niniejszej publikacji, w piśmiennictwie zawodowym.