Obecność zwierząt towarzyszących ma korzystny wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne człowieka (redukcja stresu, wzrost aktywności fizycznej) (19). Poprawia również relacje międzyludzkie (1). Psy odgrywają istotną rolę m.in. w leczeniu zaburzeń behawioralnych u dzieci i poprawie samopoczucia u osób starszych. Ich posiadanie jest związane ze zmniejszeniem liczby dni, w których pracownik jest nieobecny w pracy z powodu choroby, oraz zmniejszeniem liczby wizyt u lekarza (19).

Dokładna liczba zwierząt towarzyszących w Polsce, w tym psów i kotów, nie jest znana. Główny Urząd Statystyczny zbiera dane dotyczące zwierząt gospodarskich, łownych i gatunków objętych ochroną. Również dane Inspekcji Weterynaryjnej na temat obowiązkowych szczepień przeciwko wściekliźnie nie są pełne. Szacuje się, że pies utrzymywany jest w co trzecim gospodarstwie domowym (2). W Europie jest około 70 milionów gospodarstw utrzymujących co najmniej jedno zwierzę, z czego 25% stanowią koty, a 26% psy (19).

Zwierzęta jako źródło zarazków

Zwierzęta towarzyszące są coraz częściej traktowane jako członkowie rodziny. Głaskanie, przytulanie i zabawa ze zwierzęciem są normalnymi zachowaniami każdego właściciela. Zdarza się jednak, że opieka nad zwierzęciem towarzyszącym traktowana jest jako substytut macierzyństwa, co sprzyja zbyt intensywnym kontaktom ze zwierzęciem i może skutkować takimi zachowaniami jak lizanie po twarzy, spanie w jednym łóżku, dokarmianie przy stole lub dzielenie się posiłkiem, które mogą przyczynić się do przeniesienia zarazków ze zwierząt na człowieka (19). Intensywny kontakt ze skórą i nosem nawet klinicznie zdrowego psa może doprowadzić do przeniesienia zakażenia Staphylococcus sp., w tym szczepami antybiotykoopornymi. Z kolei utrzymywanie psa w domu wiąże się z ryzykiem przeniesienia do domu ziemi i błota. Spośród chorób rozprzestrzeniających się za pośrednictwem zanieczyszczonej gleby na największą uwagę zasługuje toksoplazmoza (19).

Zwierzęta, w tym popularne gatunki zwierząt towarzyszących, jak psy i koty, mogą być źródłem licznych zarazków niebezpiecznych dla człowieka (6). W tej sytuacji ważnym aspektem jest właściwa edukacja właścicieli w zakresie zagrożeń wynikających z utrzymywania zwierząt w domu, co nie zawsze ma miejsce. Przykładem braku edukacji może być m.in. przekonanie, że ślina i język psa są czyste i że lizanie przez zwierzę może być wykorzystywane do oczyszczania ran (24). Tymczasem prawdą jest, że lizanie przez psa może prowadzić do rozwoju zakażeń (19). Do najczęstszych konsekwencji niewłaściwego obchodzenia się ze zwierzętami należy zaliczyć pokąsania.