Żywienie
Dekalog żywieniowy w chowie i hodowli psów i kotów
prof. dr hab. Eugeniusz R. Grela
dr Robert Krusiński
Żywienie jest jednym z podstawowych czynników środowiskowych, istotnie wpływającym na zdrowie i behawioryzm kotów i psów (9, 17). Racjonalne żywienie polega na dostarczeniu zwierzętom wszystkich niezbędnych składników pokarmowych w ilościach odpowiadających ich zapotrzebowaniu, we właściwych proporcjach oraz odpowiednio przyrządzonych i udostępnionych, co wywiera pozytywny efekt na mikrobiom przewodu pokarmowego (18, 28), zdrowie i kondycję zwierząt (7).
Pobrane składniki karmy muszą być przetworzone, wchłonięte i wykorzystane na potrzeby bytowe, dla wzrostu i rozwoju, rozrodu oraz optymalnej kondycji i masy ciała (ryc. 1). W żywieniu każdej kategorii wiekowej i fizjologicznej zwierząt należy dążyć do optymalizacji ilości i dostępności energii, białka i aminokwasów, tłuszczu i kwasów tłuszczowych, włókna pokarmowego, składników mineralnych i witamin oraz niektórych specyficznych dodatków paszowych (18). Ważnym, a niekiedy niedocenianym składnikiem karmy jest błonnik, który powinien ulegać fermentacji w jelicie grubym i dostarczać krótkołańcuchowych kwasów organicznych (ryc. 1). Pokarm bogaty w błonnik nie jest jednak wskazany dla młodych kotów i psów, gdyż ich dieta powinna zawierać więcej tłuszczu i białka. Do tego celu służą m.in. stosowne zalecenia żywienia psów i kotów (1, 2, 15, 24). Należy też pamiętać, że ilość oraz koncentracja i proporcje składników w karmie zależą od rasy, wieku, kondycji, trybu życia, stanu fizjologicznego i zdrowia (alergia, cukrzyca, niewydolność trzustki, wątroby i nerek, nietolerancja pokarmowa) oraz przebytych chorób i operacji (2, 3, 19).
Racjonalne żywienie kotów
Koty są bezwzględnymi mięsożercami i dieta skomponowana w dużej mierze z surowców roślinnych nie pokrywa ich zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Prawidłowe żywienie kota opiera się na zbilansowaniu składników odżywczych, takich jak białko i aminokwasy, tłuszcze, kwasy tłuszczowe, witaminy i związki mineralne (15). Europejska Federacja Przemysłu Żywieniowego Zwierząt Domowych (15) zakłada dla kotów dorosłych o normalnej aktywności dzienne zapotrzebowanie energetyczne na poziomie 100 kcal/kg masy ciała0,67, a dla mniej aktywnych lub sterylizowanych 75 kcal/kg m.c.0,67.
Istotnym elementem w diecie kotów są tłuszcze, a w szczególności niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), takie jak kwas linolowy, alfa-linolenowy i arachidonowy oraz witamina A (22). Koty w diecie potrzebują wszystkich aminokwasów egzogenny...
Racjonalne żywienie psów
Pies jako względny mięsożerca w swojej diecie wykorzystuje pokarmy mięsne i roślinne, ale odpowiednio przetworzone, najlepiej poddane obróbce termicznej (2, 19). Psy otrzymują zarówno posiłki domowe, jak i gotową karmę (16). Komercyjne karmy dla p...