Niedobór żelaza jest jedną z przyczyn niedokrwistości, powodującą w badaniu morfologicznym krwi nieprawidłowości w wielu ocenianych parametrach. Zmiany te, w połączeniu z obrazem klinicznym i oceną rozmazu krwi, mogą przed wykonaniem dodatkowych badań wskazać z dużym prawdopodobieństwem prawidłowe rozpoznanie.

Pacjentem był 13-letni owczarek niemiecki, u którego kilka tygodni wcześniej usunięto zmienione guzowato narządy – śledzionę i jądra. Badanie histopatologiczne wykazało naczyniaka jamistego śledziony (z ang. splenic haemangioma) i guza z komórek podporowych (sertolioma). Po zabiegu wystąpiła nieznaczna niedokrwistość, leczona początkowo prednizolonem, a także zapalenie trzustki. Badanie ultrasonograficzne serca wykazało kardiomiopatię rozstrzeniową. Po konsultacji w Therios zalecono zmniejszenie dawki glikokortykosteroidu, ale pacjent poczuł się gorzej i lekarz prowadzący zadecydował o zwiększeniu dawki prednizolonu do immunosupresyjnej. Postępowanie to nie dało jednak spodziewanego efektu. Liczba erytrocytów wynosiła poniżej 3 T/l, a pacjent był bardzo słaby. Dodatkowo pojawiły się obrzęki zastoinowe kończyn piersiowych oraz odleżyny na wszystkich kończynach.

W badaniu morfologicznym (ryc. 1) potwierdzona została znaczna niedokrwistość nieregeneratywna mikrocytarna. Parametry czerwonokrwinkowe, które mogły wskazywać na niedobór żelaza, to niska średnia objętość krwinek czerwonych (mikrocytoza), obniżon...

Rozmaz krwi potwierdził zmiany widoczne na wydruku. Dominującą nieprawidłowością była znacznego stopnia niedobarwliwość, z obecnością licznych anulocytów i kodocytów. W mniejszej liczbie występowały akantocyty, owalocyty i keratocyty, schistocyty, a także pojedyncze erytroblasty i ciałka Howella–Jolly’ego. Okazjonalnie widoczne też były pojedyncze wielobarwliwe makrocyty (ryc. 2-4).