XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Anestezjologia
Znieczulenie miejscowe kończyny miednicznej pod kontrolą USG do zabiegów ortopedycznych
lek. wet. Monika Januchta-Kurmin1
dr hab. n. wet. Małgorzata Dzierzęcka2
XXI wiek nazywany jest „erą USG w anestezjologii”. Dzięki dostosowaniu aparatów ultrasonograficznych do pracy na bloku operacyjnym otrzymaliśmy cenne narzędzie, które jest wykorzystywane w niemal każdym zabiegu chirurgicznym. Aparat USG umożliwia niezwykle precyzyjne wykonywanie znieczuleń zarówno ośrodkowych, jak i obwodowych elementów układu nerwowego. Możliwość bezpośredniego uwidocznienia budowy anatomicznej znieczulanej okolicy, umiejscowienia igły względem nerwu oraz sposobu rozprzestrzeniania się leku miejscowo znieczulającego (LMZ) w tkankach spowodowała wzrost zastosowania technik znieczuleń przewodowych pod kontrolą USG w codziennej praktyce.
Wstęp
W ortopedii psów i kotów złotym standardem stało się wykonywanie znieczuleń przewodowych, tzw. okołonerwowych, bezpośrednio przed zabiegiem chirurgicznym. Blokada nerwu/nerwów, splotów nerwowych umożliwia wykonanie zabiegu w płytszym i bardziej stabilnym znieczuleniu ogólnym, co przekłada się na większe bezpieczeństwo pacjenta i komfort pracy anestezjologa. Mniejszy jest negatywny wpływ leków znieczulających na objętość wyrzutową serca, częstość oddechów, ciśnienie krwi czy utlenowanie tkanek. Dodatkowo znieczulenie miejscowe zapewnia najlepszą analgezję śródoperacyjną i pooperacyjną w ciągu pierwszych godzin po zabiegu (nawet do 24 godzin). Pacjent „startuje” z innego poziomu odczuwania bólu pooperacyjnego – istotnie zmniejsza się zapotrzebowanie na leki opioidowe. Zdecydowanie rzadziej potrzebna jest także tzw. analgezja ratunkowa w okresie pooperacyjnym.
Warunkiem prawidłowego wykonania znieczulenia przewodowego jest znajomość anatomii oraz sonoanatomii danej okolicy. Ta druga zajmuje się badaniem i interpretacją obrazów ultrasonograficznych w celu zrozumienia budowy ciała oraz lokalizacji i przebiegu mięśni, naczyń krwionośnych, nerwów i innych struktur (czyli co jest czym na ekranie). Istotna jest także standaryzacja procedury. Standaryzacja dotyczy między innymi ułożenia pacjenta podczas wykonywania znieczulenia przewodowego, uzyskiwania powtarzalnych obrazów sonoanatomicznych, optymalnego umiejscowienia i prowadzenia igły względem tkanek, liczby niezbędnych iniekcji w poszczególnych rodzajach blokad, objętości środka miejscowo znieczulającego, jak również wykorzystania dodatkowych technik monitorowania, takich jak stymulatory nerwów.
W przypadku większości blokad miejscowych używa się głowicy liniowej. Głowice te cechują się zmiennym zakresem częstotliwości – od średnich do wysokich (na przykład 10-15 MHz lub 13-18 MHz). Dają obraz o dużej rozdzielczości, ale o niewielkim zasi...