Ślinianki u psów i kotów to narządy gruczołowe umiejscowione powierzchownie, a przez to dość dobrze dostępne do badania palpacyjnego. Wyjątkiem jest tu ślinianka jarzmowa oraz u kotów także trzonowcowa. Z uwagi na ograniczoną ilość tkanek miękkich w okolicy procesy chorobowe przebiegające z powiększeniem tych gruczołów wywołują zwykle wyraźnie widoczne klinicznie objawy. Złożoność budowy anatomicznej okolicy i duże nagromadzenie różnych struktur powodują jednak, że obserwowane objawy wymagają precyzyjniejszego określenia zarówno samej lokalizacji narządowej, jak i charakteru procesu.

Wskazaniem do badania ślinianek oraz całej okolicy są zatem objawy zapalne, bolesność, trudność w pobieraniu pokarmu, ale także niebolesne zgrubienie tkanek i inne deformacje. Nieodzownym narzędziem jest tu diagnostyka obrazowa, również ultrasonograficzna. Technika badania ślinianek nie odbiega od typowo stosowanych procedur. Pozycja zwierzęcia może być naturalna, siedząca lub stojąca, choć niektórzy autorzy zalecają pozycję leżącą grzbietową.

U psów występują parzyście cztery ślinianki, a u kotów pięć. Są to ślinianki żuchwowe, przyuszne, podjęzykowe i jarzmowe oraz u kotów dodatkowo trzonowcowe (policzkowo-trzonowcowe).

Ślinianki żuchwowe to największe gruczoły ślinowe, umiejscowione ku tyłowi od kąta żuchwy, donosowo-bocznie od rozgałęzienia żyły jarzmowej na żyłę szczękową wewnętrzną i zewnętrzną oraz od rozgałęzienia tętnicy szyjnej wspólnej na tętnicę szyjną zewnętrzną i wewnętrzną, doogonowo zaś od mięśnia dwubrzuścowego, dogłowowo bocznie od węzła zagardłowego. Z uwagi na duży rozmiar i charakterystyczny wygląd jest to narząd łatwy do zlokalizowania. Przewód wyprowadzający ślinianki żuchwowej biegnie donosowo, otwierając się w okolicy podjęzykowej, na wysokości przedniej krawędzi wędzidełka języka, na brodawce podjęzykowej.

W badaniu ultrasonograficznym jest to narząd o regularnym owalnym kształcie, czasem nieco spłaszczonym biegunowo, o regularnej krawędzi i z wyraźną hiperechogenną torebką. Miąższ gruczołu widoczny jest w obrazie jako hipoechogenny w porównaniu z miąższem tarczycy, a izoechogenny w stosunku do mięśnia dwubrzuścowego, o regularnej, nieco ziarnistej, dość jednorodnej budowie, z wyraźnie zaznaczoną hiperechogenną zatoką, ku której zbiega się system pasm koncentrycznych odpowiadający układowi kanałów zbiorczych. Prawidłowo światło przewodów ślinowych wewnątrzgruczołowych i wyprowadzającego nie uwidacznia się. Z wiekiem mogą występować punktowe odbicia hiperechogenne od miejscowo zwiększonej ilości tkanki łącznej, a także drobne mineralizacje.