Farmakologia
Lewetyracetam – zastosowanie praktyczne leku antyepileptycznego u psów i kotów
lek. wet. Konrad Kalisz
Lewetyracetam (levetiracetam) jest relatywnie nowym lekiem przeciwdrgawkowym, stosowanym do leczenia padaczki różnego pochodzenia u psów i kotów, zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z innymi lekami. Może być wykorzystywany jako lek pierwszego rzutu lub jako dodatkowy lek uzupełniający kurację w przebiegu padaczki lekoopornej. W medycynie człowieka jest stosowany od 1999 roku i od tego czasu stał się jednym z wiodących leków przeciwpadaczkowych u ludzi. Mimo szerokiego zastosowania w leczeniu zwierząt nadal nie ma oficjalnej rejestracji w medycynie weterynaryjnej.
Jak działa lewetyracetam?
Unikalne działanie przeciwdrgawkowe lewetyracetamu polega na wiązaniu białek (SVA2) zakończeń neuronalnych, co moduluje pobudzenia presynaptyczne i ogranicza uwalnianie neurotransmiterów z błony presynaptycznej. Inne leki przeciwpadaczkowe działają głównie poprzez blokowanie receptorów GABA w błonie postsynaptycznej, zmniejszając jej wrażliwość i ograniczając przewodzenie impulsu nerwowego. Działanie lewetyracetamu polega zatem na zmniejszaniu pobudzenia neuronów, a nie na hamowaniu przewodzenia bodźców pomiędzy neuronami, jak w przypadku klasycznych leków przeciwpadaczkowych. Powoduje to znacznie mniejszą sedację i otępienie niż leki klasycznie blokujące receptory glutaminianowe oraz w dużym stopniu zwiększa bezpieczeństwo stosowania leku bez obaw o przedawkowanie. Ograniczający pobudzenia mechanizm działania sugeruje również działanie leku raczej na tkankę dotkniętą patologią (nadmiernym pobudzeniem), a nie na zdrowy mózg.
Inną wyjątkową właściwością w porównaniu z pozostałymi lekami przeciwdrgawkowymi jest brak lub znaczne ograniczenie metabolizmu wątrobowego. Metabolizm omijający wątrobę zwiększa bezpieczeństwo stosowania i zmniejsza działania niepożądane. Pozwala to na bezpieczne stosowanie lewetyracetamu w kuracji skojarzonej oraz u zwierząt z chorobami towarzyszącymi. Lek w minimalnym stopniu wiąże się z białkami surowicy krwi i jest wydalany przez nerki, w dużej mierze w postaci niezmienionej. Podawanie innych leków przeciwpadaczkowych, w szczególności fenobarbitalu, przyspiesza metabolizm lewetyracetamu poprzez mobilizację cytochromu P450. Minimalny metabolizm wątrobowy powoduje, że lewetyracetam jest lekiem z wyboru przy niewydolności wątroby (na przykład encefalopatii wątrobowej albo krążeniu wrotno-obocznym).
W medycynie człowieka są doniesienia o działaniu neuroprotekcyjnym lewetyracetamu w przypadkach uszkodzeń mechanicznych mózgowia, udarów mózgu i zmian zwyrodnieniowych tkanki mózgowej związanych z wiekiem (demencja). Działanie neuroprotekcyjne jes...