BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Konie
Żywienie klaczy hodowlanej zapewniające dobry stan zdrowia źrebięcia
Ed Kane
Właściwa dieta w czasie ciąży pełni ważną rolę, a szczególnie istotna jest w pierwszym i trzecim trymestrze.
Klacz hodowlana, aby urodzić zdrowe źrebię, musi otrzymywać odpowiednie składniki odżywcze przed i w czasie ciąży. Szczególnie ważne jest jej żywienie w pierwszym i ostatnim trymestrze źrebności. U koni najintensywniejszy rozwój płodu ma miejsce w ostatnim okresie ciąży.
National Research Council (NRC) stwierdza, że w czasie ciąży energia zawarta w paszy przeznaczona jest nie tylko na potrzeby bytowe klaczy, ale także na rozwój tkanek płodu i łożyska, przerost macicy, rozwój gruczołu mlekowego i potrzeby bytowe płodu.1
W miarę rozwoju ciąży masa ciała klaczy się zwiększa – o 0,14-0,36 kg dziennie. Zauważono, że klacze przybierają dużo na wadze w środkowym okresie ciąży (drugi trymestr) i u niektórych z nich w późniejszym okresie masa ciała zwiększa się niewiele lub wcale, a mimo to rodzą zdrowe, normalne źrebięta. W okresie porodu tkanki płodu zwykle stanowią 10% masy rodzącej klaczy.
Przez większość ciąży (od zapłodnienia do ósmego miesiąca) należy dokładnie monitorować pobieranie paszy i masę ciała klaczy. Większość specjalistów z zakresu żywienia koni i praktyków uważa, że źrebne klacze nie potrzebują dodatkowej energii w paszy. Gdy klacz wchodzi w późny okres ciąży (miesiące od 9. do 11.), zmieniają się jej potrzeby. W tym czasie właściwy rozwój płodu wymaga nieznacznego zwiększenia energii w paszy i większej zawartości białka, co najłatwiej osiągnąć, dodając do paszy ziarno i zwiększając ilość białka, a nie żywiąc tylko tymotką lub innymi trawami.
W czasie ostatniego trymestru masa płodu zwiększa się o 0,45 kg dziennie, co stanowi dwie trzecie całego jego wzrostu. Naturalnie klacze starają się zjadać wystarczającą ilość paszy, gdy tylko jest dostępna, by zgromadzić tłuszcz, który będzie zużytkowany w późniejszym okresie ciąży. Niektóre klacze wykazują jednak tendencję do ograniczania pobierania paszy ze względu na brak przestrzeni w przewodzie pokarmowym, spowodowany obecnością płodu w jamie brzusznej.
Sugerowano, że można żywić klacz w pierwszych dwóch trzecich ciąży paszą zapewniającą tylko energię na potrzeby bytowe. Ostatnie dane wskazują jednak, że pierwszy trymestr jest czasem krytycznym dla rozwoju płodu i należy dokładnie monitorować podawanie niektórych składników odżywczych.2,3 Wiadomo, że niedożywienie może powodować straty embrionów w pierwszych 36 dniach ciąży. Jak stwierdza Dirk Vanderwall, DVM, PhD, DACT, z Utah State University, „Właściwe żywienie jest ważne dla uzyskania optymalnej płodności u klaczy. Wszystko wskazuje, że klacz powinna otrzymywać paszę odpowiedniej jakości, w odpowiedniej ilości, by utrzymać optymalną kondycję ciała w celu uzyskania najlepszych efektów reprodukcyjnych i zminimalizowania wczesnych strat embrionów”.3