Leczenie bólu pooperacyjnego i stanów niepokoju u pacjentów w okresie pooperacyjnym było od dawna i nadal jest wyzwaniem dla lekarzy weterynarii. Zastosowanie stałych infuzji dożylnych z lekami przeciwbólowymi stało się w ostatnich latach bardzo popularne i jest skutecznym sposobem na zapewnienie pooperacyjnej analgezji.

Wprowadzenie

Leki przeciwbólowe stosowane w okresie pooperacyjnym są najczęściej podawane w formie iniekcyjnej krótko po zabiegu lub jeszcze w jego trakcie, w celu zmniejszenia lub całkowitego wyeliminowania bólu. Mamy gamę leków, które świetnie nadają się do podawania ich za pomocą pompy infuzyjnej ze względu na krótki okres półtrwania i właściwości przeciwbólowe. Należą do nich między innymi: fentanyl, morfina, metadon, lidokaina i ketamina.

Opioidy są uważane za złoty standard w leczeniu zarówno przewlekłego bólu nowotworowego, jak i ostrego bólu pooperacyjnego. Ich działanie przeciwbólowe wynika z interakcji z receptorami opioidowymi, które znajdują się w wielu miejscach w mózgu, rdzeniu kręgowym oraz w tkankach obwodowych (16). W zależności od dawki mogą powodować upośledzenie czynności układu oddechowego, nawet z bezdechem, i hipotermię. Wywierają minimalny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, z wyjątkiem bradykardii, która jest wynikiem pobudzenia nerwu błędnego, ale może być z powodzeniem zniesiona za pomocą iniekcji leków cholinergicznych, jak atropina lub glikopironium (10, 17). Podanie niektórych opioidów (morfina, petydyna) powoduje uwolnienie histaminy z mastocytów, co z kolei rozszerza naczynia krwionośne i obniża ciśnienie krwi (10), a pobudzenie chemoreceptorów znajdujących się w polu najdalszym pnia mózgu powoduje wymioty, najczęściej obserwowane po podaniu morfiny (22).

Morfina jest prototypem opioidów, silnie działającym lekiem przeciwbólowym występującym w opium. Ma charakter czystego agonisty, szczególnie w stosunku do receptorów opioidowych µ. Oddziałując na ośrodkowy układ nerwowy, wykazuje silne działanie p...