BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Zwierzęta egzotyczne
Drogi podawania leków u gadów
Małgorzata Ponikowska
Szacuje się, że na świecie żyje obecnie ponad 9000 gatunków gadów, a wiele z nich jest trzymanych w domach jako zwierzęta towarzyszące. Zapewnienie odpowiednich warunków do chowu i hodowli gadów nie jest łatwe, lecz mnogość gatunków i odmian barwnych w tej grupie zwierząt często przyciąga nawet niedoświadczonych właścicieli. Ponieważ popularność zwierząt egzotycznych, a w tym wielu jaszczurek i węży wciąż wzrasta, stają się one coraz częstszymi pacjentami w gabinetach weterynaryjnych. Rozpoznawanie chorób gadów stanowi nie lada wyzwanie dla lekarza weterynarii, który na co dzień spotyka się ze ssakami. Jeśli jednak rozpoznanie zostanie ustalone, a leczenie podjęte, należy wybrać odpowiednią metodę podania leków.
SUMMARY
Routes of drug administration in reptiles
Many routes of drug administration are available in reptiles. The intravenous and intracoelomic routes are most common in intensive therapy in cases of severe dehydration. Subcutaneous space is limited and, therefore, subcutaneous administration is used in cases of mild dehydration. Non-life-threatening conditions are treated per os. The femur and the tibia are perfect sites for intraosseus administration of drugs in lizards.
Key words: reptiles, drug administration, intravenous, intracoelomic
Podawanie doustne
Podanie doustne to najczęściej wybierana droga podania środków farmakologicznych. Tabletki należy rozgnieść i sporządzić roztwór lub zawiesinę. Dodatkowo zapobiega to zaleganiu tabletki w przełyku albo w żołądku do czasu wchłonięcia substancji. Alternatywą są kapsułki, których zawartość również trzeba mieszać z wodą, aby sporządzić łatwo wchłanialny i niedrażniący przełyku roztwór bądź zawiesinę.
Nieinwazyjna metoda podania leku doustnie wymaga zmieszania go z pokarmem. Skuteczne jest wstrzyknięcie zawiesiny do pokarmu pochodzenia zwierzęcego, na przykład mysiego oseska (3). Preparaty z dodatkiem owocowych substancji smakowych mogą być podawane z pokarmem roślinnym, a niektóre gady zlizują je bezpośrednio ze strzykawki. Ta druga metoda umożliwia lepszą kontrolę dawki, jaką przyjęło zwierzę. Zaletą tego sposobu jest możliwość podawania leków przez właściciela oraz praktycznie brak stresu dla zwierzęcia. Nie pozwala on jednak lekarzowi na monitorowanie skuteczności terapii.
Podawanie leków w wodzie do picia jest mało skuteczne, choć często stosowane w przypadku suplementacji witamin i związków mineralnych. Wiele preparatów jest stabilnych w wodzie tylko przez krótki czas, a gady niezbyt chętnie piją takie roztwory. I...