Wady zastawki dwudzielnej (zwanej też mitralną lub lewym ujściem żylnym) są spotykane praktycznie u wszystkich gatunków ssaków. Wśród przyczyn niedomykalności zastawki mitralnej u zwierząt możemy wyróżnić wrodzone wady budowy tej zastawki lub choroby nabyte. Złotym standardem w rozpoznawaniu przyczyny niedomykalności mitralnej jest badanie echokardiograficzne. Badanie EKG i RTG daje podobny obraz (powiększenia lewego przedsionka i lewej komory) bez względu na przyczynę choroby (ryc. 1).

Wady wrodzone zastawki mitralnej

Powstawaniu wad wrodzonych serca sprzyja skomplikowany proces rozwoju płodowego tego narządu, który może być zaburzony na wielu etapach, co prowadzi do nieprawidłowości morfologicznych i(lub) czynnościowych narządu. Wśród wielu czynników uszkadzających wymienia się m.in. kwas retinowy, który ma szczególne znaczenie w żywieniu niektórych gatunków zwierząt i wpływa na poszczególne etapy rozwoju serca (3). Nieprawidłowości wrodzone zastawki dwudzielnej dzieli się najogólniej na dwie grupy – całkowite zarośnięcie zastawki, nazywane atrezją, oraz niedorozwój (dysplazję) zastawki. Wrodzona dysplazja zastawek przedsionkowo-komorowych jest spowodowana nieprawidłowym przekształcaniem się poduszeczek wsierdziowych i wykształcaniem się zastawek podczas życia płodowego (17). U człowieka proces ten zaczyna się już od czwartego tygodnia życia płodowego. Nieprawidłowa budowa płatka lub płatków powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie zastawki, prowadząc do jej niedomykalności. W niektórych przypadkach może jej towarzyszyć również zwężenie ujścia przedsionkowo-komorowego.

U ludzi wady zastawki mitralnej rzadko przybierają postać wady izolowanej (2, 14), inaczej niż w przypadku zwierząt (13). Grupa dysplazji zastawek obejmuje anomalie dotyczące nici ścięgnistych (brak, zbyt krótkie, zbyt długie), pierścienia włóknis...