Niewydolność krążenia powoduje zaburzenia przepływu krwi, a następnie upośledzenie czynności wszystkich narządów i układów. Dotyka to również wątrobę. Stopień uszkodzenia wątroby można ocenić za pomocą badań dodatkowych. Pomimo ciężkich i postępujących uszkodzeń hepatocytów prowadzących do ich przyspieszonej śmierci u większości pacjentów wątroba jest w stanie wypełniać swoją funkcję. Ochrona wątroby u pacjentów cierpiących na niewydolność serca może być czynnikiem przedłużającym życie pacjenta (11, 14).

Psy chorujące na przewlekłą niewydolność serca (ang. chronic heart failure – CHF) często wykazują objawy mogące mieć związek z pogarszaniem się stanu wątroby, na przykład wzdęcia, wczesne uczucie sytości lub zmienny apetyt. Objawy te mają jednak niewielkie nasilenie, więc albo w ogóle nie są zauważane przez właściciela, albo są mylnie wiązane z chorobami układu pokarmowego. Nawet nieprawidłowości w wynikach badaniach krwi u psów z rozpoznaną chorobą serca rzadko są interpretowane jako zjawisko wtórne do niewydolności serca.

Wiedzę na temat patofizjologicznych podstaw zaburzeń czynności wątroby czerpiemy głównie z medycyny człowieka. Zmiany w wątrobie spowodowane przewlekłą niewydolnością serca zostały nazwane hepatopatią zastoinową (ang. congestive hepatopathy), ponieważ są spowodowane przez spadek przepływu krwi w wątrobie, a dokładnie przez zwiększone ciśnienie żylne i zmniejszone ciśnienie tętnicze.

Osłabienie pracy serca powoduje spowolniony odpływ krwi z dużych naczyń żylnych. Podwyższone centralne ciśnienie żylne dotyczy także żył wątrobowych i skutkuje biernym przekrwieniem wątroby. Zaburza to zarówno dostarczanie tlenu i składników odżywczych dla hepatocytów, jak i odprowadzanie szkodliwych produktów przemiany materii (ryc. 1).

Podwyższone ciśnienie żylne powoduje poszerzenie naczyń włosowatych typu zatokowego biegnących przy hepatocytach w zrazikach wątrobowych i wyciek osocza bogatego w białko do przestrzeni Dissego pomiędzy hepatocyty. Wywołuje to martwicę hepatocytów (5). Zazwyczaj proces ten toczy się podklinicznie, ale gdy jest nasilony, może powodować zastoinowy obrzęk wątroby i rozciąganie torebki wątrobowej, a także skutkować dyskomfortem (rozpieraniem) w brzuchu.