14/03/2018
W przypadku przyżyciowej diagnostyki najlepiej sprawdza się test łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR), który w medycynie człowieka jest standardem w rozpoznawaniu encefalitozoonozy. W badaniu histopatologicznym obok standardowego barwienia hematoksylina–eozyna (HE) często stosuje się metodę impregnacji srebrem. Dzięki takiemu barwieniu w obrazie histologicznym nerek i mózgu możemy zaobserwować ziarniniaki i same pasożyty w postaci pałeczkowatych tworów długości ok. 2 µm. Badanie histopatologiczne najlepiej przeprowadzić u osobników wykazujących zaawansowane objawy kliniczne, gdyż charakterystyczne zmiany histopatologiczne rozwijają się 4-5 tygodni po zarażeniu (6).
W większości przypadków stosuje się leczenie objawowe. W zależności od narządów objętych procesem zapalnym (nerki/serce/mózg) stosuje się leki usprawniające pracę danego układu. Kiedy dominują objawy ze strony układu nerwowego, terapię należy zacząć od podania glikokortykosteroidu. U królików dobrze sprawdza się deksametazon w dawce 0,22-2,0 mg/kg masy ciała, na początku nawet 3-4 razy dziennie. Kiedy objawy zaczną ustępować, można zejść do jednej dawki dziennie. Lek można podawać w razie potrzeby przez 10 dni, w większości przypadków jednak wystarczą 2-3 dni. Dawkę i czas steroidoterapii trzeba dostosować do stanu klinicznego pacjenta. Do leczenia dobrze jest także stosować wysokie dawki witamin z grupy B. W niewydolności nerek natomiast zaleca się płynoterapię (wlewy 40-100 ml/ /kg m.c. 2-3 razy dziennie) i furosemid w dawce 4-10 mg/kg i.m. 2-6 razy dziennie. Kiedy wystąpi fakolityczne zapalenie gałki ocznej, niezbędna jest steroidoterapia w schemacie opisanym powyżej, a także antybiotykoterapia (dobrze sprawdza się tetracyklina w dawce 15 mg/kg s.c.) (ryc. 6 i 7).
Lekiem z wyboru stosowanym w leczeniu przyczynowym jest albendazol. Piśmiennictwo przedstawia dużą rozbieżność w dawkach albendazolu u królików – od 15 mg/kg do nawet 50 mg/kg. Dawkę reguluje się w zależności od efektu terapeutycznego. Lek podaje się przez 10 dni. Badania wykazały także wysoką skuteczność fenbendazolu w dawce 20 mg/kg, podawanego przez 30 dni. Zarówno albendazol, jak i fenbendazol ograniczają liczbę spor poprzez hamowanie ich wytwarzania. Zasadne jest także podawanie antybiotyków do eliminowania wtórnych zakażeń bakteryjnych (3, 6).
