Duże zwierzęta
Choroby wątroby u koni – metody diagnostyczne. Cz. II
lek. wet. Katarzyna Michlik
dr hab. Urszula Pasławska prof. UP
dr n. wet. Kamila Glińska-Suchocka
prof. dr hab. Józef Nicpoń
By osiągnąć sukces diagnostyczny w przebiegu chorób wątroby u koni, trzeba wykonać wielokierunkowe badania, do których należy wywiad i badanie kliniczne, badania krwi (morfologiczne i biochemiczne), testy czynnościowe, badanie ultrasonograficzne oraz biopsja. Podstawowym narzędziem diagnostyki dodatkowej dla lekarza weterynarii jest badanie laboratoryjne krwi, a w szczególności ocena aktywności enzymów w surowicy. Profil biochemiczny powinien być uzupełniony badaniem ultrasonograficznym. Jednakże najwięcej informacji o znaczeniu diagnostycznym, terapeutycznym oraz prognostycznym dostarcza biopsja, która została uznana za „złoty standard” w diagnostyce chorób wątroby u koni.
Summary
Liver diseases in horses – diagnostic methods. Part II
In horses with liver disease, history and clinical examination, blood examination (hematologic and biochemical), dye clearance tests, diagnostic imaging and biopsy of the liver have to be performed to diagnose the patient successfully. Blood studies, and in particular the determination of liver enzyme activity, are a basic diagnostic tool for veterinarians. Laboratory examinations should be supplemented with ultrasonographic assessment. Liver biopsy is the most valuable source of diagnostic, therapeutic and prognostic information and is considered the gold standard in the diagnostic work-up of liver diseases in horses.
Key words: horse, liver diseases, biopsy, ultrasonography
Wstęp
Ogólnie dostępne metody diagnostyczne chorób wątroby obejmują wywiad i badanie kliniczne, badania krwi (morfologiczne i biochemiczne), testy czynnościowe, badanie ultrasonograficzne oraz biopsję, która w Polsce jest wykorzystywana bardzo rzadko, ze względu na możliwość wystąpienia poważnych powikłań oraz konieczność zachowania czystości chirurgicznej zabiegu.
W pierwszej części artykułu (MW 7/2012) określono przydatność oceny aktywności poszczególnych enzymów surowicy krwi. Poniżej uwzględniono diagnostyczną wartość pozostałych parametrów biochemicznych, a także ultrasonografii oraz badania histopatologicznego bioptatu.
W zakresie zmian nieswoistych u koni cierpiących na choroby wątroby obserwowano wzrost produktów przemian metabolicznych, takich jak ciała ketonowe, mleczany, pirogroniany i aminokwasy, co przyczynia się do powstania kwasicy, która wraz z brakiem apetytu predysponuje do hipokalemii (3). Stężenie sodu przekraczające granice normy oraz izostenuria, będące skutkiem działania aldosteronu i zatrzymania wody w organizmie, są rzadko stwierdzane u koni. Azotemia z kolei może występować w przebiegu hiperlipemii (5).
