Choroby naczyń
Zakrzepica żyły wrotnej – etiologia, obraz kliniczny, rozpoznawanie oraz możliwości leczenia
dr n. wet. Kamila Glińska-Suchocka
dr n. wet. Marcin Jankowski
dr n. wet. Jolanta Spużak
dr hab. Krzysztof Kubiak, prof. UP
dr n. wet. Justyna Ostrowska
lek. wet. Maciej Grzegory
lek. wet. Jadwiga Bąkowska
W ostatnich latach w medycynie weterynaryjnej, dzięki wprowadzeniu badań obrazowych, w tym ultrasonografii doplerowskiej, badania kontrastowego USG (contrast-enhanced ultrasonography – CEUS) oraz metod inwazyjnych (biopsja), rośnie także częstość rozpoznawania chorób układu naczyniowego i zmian patologicznych miąższu wątroby (1, 3, 4).
Summary
Portal vein thrombosis – aetiology, clinical presentation, diagnosis, and treatment options
The term portal vein thrombosis (PVT) refers to the complete or partial obstruction of the blood vessel. Several causes can be involved in the pathogenesis of PVT and, frequently, more than one coexist. Ultrasonography, which is usually the investigation of choice, may reveal the presence of solid hyperechoic material in a distended portal vein or its tributaries, the presence of collateral vessels or a cavernoma. Treatment of portal vein thrombosis is dependent on the overall clinical status of the animal and the underlying condition causing the thrombosis.
Key words: dog, cat, portal vein thrombosis, liver
Zakrzepica żyły wrotnej (portal vein thrombosis – PVT) jest od dawna rozpoznawana w medycynie człowieka, a w ostatnim dziesięcioleciu również coraz częściej u zwierząt. Po raz pierwszy została opisana u człowieka w 1845 r. przez Budda i Chiariego, a w roku 1899 uznano ją za odrębną jednostkę chorobową. W literaturze dotyczącej chorób psów i kotów istnieją liczne opisy przypadków zakrzepicy żyły głównej doczaszkowej, żyły śledzionowej i naczyń płucnych. Natomiast opisy przyżyciowego rozpoznania zakrzepicy żyły wrotnej u tych gatunków należą do rzadkości, a większość informacji na temat tej choroby pochodzi z badania sekcyjnego (1).
Zakrzepica może występować w każdej części układu żylnego. Stanowi ona poważny problem, ze względu na ciężki przebieg i poważne zagrożenie życia zwierzęcia. Wiedza dotyczącą etiologii i patogenezy tej choroby jest niepełna.
Zakrzepica żyły wrotnej jest wywołana obecnością zakrzepu częściowo lub całkowicie zamykającego światło naczynia. Świeży zakrzep może ulec samoistnemu rozpuszczeniu lub organizacji, co prowadzi do jego zwłóknienia, a następnie częściowej rekanalizacji. Na każdym etapie rozwoju zakrzepicy może dochodzić do powiększenia się już istniejącego zakrzepu lub do powstania nowych zakrzepów, co powoduje nasilenie objawów klinicznych. Odrywanie się fragmentów zakrzepu może być przyczyną powstania zatorów w innych żyłach, przy czym najbardziej niebezpieczne dla życia zwierzęcia są zatory w naczyniach płucnych i naczyniach wieńcowych serca (5). Zakrzepica żyły wrotnej powoduje zaburzenia odpływu krwi żylnej z wątroby i prowadzi do powstania krążenia obocznego.
