Neurologia
Rehabilitacja w chorobach rdzenia kręgowego po wypadnięciu krążka międzykręgowego u psów
lek. wet. Anna Kaniewska1
lek. wet. Aneta Bocheńska2
Choroby krążka międzykręgowego są przede wszystkim przypisywane rasom predysponowanym, takim jak jamnik, pekińczyk oraz buldog francuski. Coraz częściej jednak spotykamy się z pacjentami wielu innych ras. Niezależnie od tego, czy do wypadnięcia lub uwypuklenia krążka doszło pod wpływem urazu, czy zwyrodnienia włóknistego lub chrzęstnego, plan rehabilitacyjny ustalamy na podstawie objawów klinicznych.
Summary
Physical therapy in spinal cord disease – intervertebral disc rupture in dogs
Intervertebral disk disease occurs mainly in predisposed breeds (Dachshund, Pekingese and French Bulldog). Patients with disc rupture in the cervical spine may develop tetraparesis symptoms. Patients with disc rupture in the lumbosacral spine demonstrate paresis in the hind limbs. The physical therapy and rehabilitation goals in the first part of treatment are to reduce swelling and inflammation. In the second part, it is very important to improve motor function and proprioceptive deficits.
Key words: dog, disc rupture, rehabilitation
Pierwszym elementem, który powinniśmy wziąć pod uwagę, jest nasilenie bólu oraz to, czy pacjent skierowany na fizjoterapię był wcześniej poddany pełnej diagnostyce. Wiąże się z tym decyzja, czy powinien być poddany zabiegowi, który przynosi najlepsze efekty do 48 godzin po urazie.
Wypadnięcie krążka w odcinku szyjnym wiąże się czasami z czterokończynowym niedowładem lub porażeniem, bardzo rzadko dochodzi do utraty czucia bólu głębokiego lub zaburzeń oddawania moczu. Dzieje się tak dlatego, że kanał kręgowy jest w tym odcinku szeroki i rzadko dochodzi do bardzo silnego uciśnięcia rdzenia kręgowego.
Jeśli chodzi o odcinek lędźwiowo-krzyżowy, to przyjęto skalę objawów pomagającą podjąć dalsze kroki w leczeniu. Skalę tę przedstawiono w tab. I. W większości psy z pierwszym i drugim stopniem są kwalifikowane do leczenia farmaceutycznego z dodatkową rehabilitacją, natomiast pacjenci ze stopniem od trzeciego do piątego powinni być poddani zabiegowi chirurgicznemu.
W literaturze opisuje się efekty zabiegów chirurgicznych w skali procentowej w zależności od stanu pacjenta przed zabiegiem. Aż 95% pacjentów, którzy byli zdolni do przyjęcia pozycji stojącej przed zabiegiem, po zabiegu chirurgicznym powróciło do sprawności. Pacjenci, którzy wykazywali całkowite porażenie, ale zachowane było czucie bólu głębokiego, wykazywali pełną sprawność po zabiegu aż w 80%. W grupie niewykazującej czucia bólu głębokiego przed zabiegiem sprawność odzyskało 50% psów. Biorąc pod uwagę fakt, że jeszcze kilkanaście lat temu nie mieliśmy w Polsce do czynienia z rehabilitacją psów oraz zabiegami odbarczenia rdzenia, odsetek psów poddawanych eutanazji przy trzecim stopniu objawów wynosił prawie 100%.
