Małe zwierzęta
Powiększenie węzłów chłonnych – „steryd na dobry początek”?
lek. wet. Paweł Klimiuk1
dr hab. Wojciech Łopuszyński1
dr n. wet. Piotr Dębiak2
mgr inż. Kamila Stachyra3
Glikokortykosteroidy już od ponad 50 lat mają szerokie zastosowanie lecznicze zarówno w medycynie człowieka, jak i medycynie weterynaryjnej. Ich wielokierunkowe działanie – immunosupresyjne, przeciwzapalne oraz cytostatyczne (w stosunku do niektórych komórek), sprawia, że są dość często i chętnie stosowane przez lekarzy weterynarii. Pomimo wielu zalet i korzyści wynikających z ich działania, w niektórych przypadkach podanie leków steroidowych może znacznie utrudnić rozpoznanie choroby podstawowej oraz być przyczyną późniejszych niepowodzeń terapeutycznych. Z sytuacją taką mamy do czynienia chociażby w przypadku podania glikokortykosteroidów pacjentom z powiększeniem węzłów chłonnych (limfadenopatia), bez wcześniejszego ustalenia jego przyczyny (szczególnie w kontekście rozpoznania i leczenia chłoniaka złośliwego).
Summary
Lymph node enlargement – “glucocorticoids for starters”?
Glucocorticoids (GCs) have been used widely in animal as well as human medicine for almost 50 years in view of their immunosuppressive anti-inflammatory and, in some cells, cytostatic effects. Induction of apoptosis in lymphocytes, which may account for the therapeutic effects of GCs in various diseases, depends on the glucocorticoid receptor. Chemotherapy protocols for canine lymphoma include the routine use of GCs for their lympholytic effect. However GC can induce drug transporter expression that could lead to drug resistance. Because of this, use of GCs before making a final diagnosis is not advised (in case of lymphadenopathy). Lymph node cytology is an excellent way to evaluate a lymphadenopathy whether it is a single node enlarged, multiple node enlarged or a generalized lymphadenopathy.
Key words: glucocorticoids, lymphadenopathy, lymphoma, multidrug resistance, lymph node cytology
Limfadenopatie – przyczyny i diagnostyka
Terminem „limfadenopatia” określa się wszystkie zmiany patologiczne w węzłach chłonnych (ryc. 1). Mogą to być procesy pierwotne tkanki limfatycznej (choroba wywodząca się z węzła chłonnego) lub – co zdarza się częściej – mogą być objawem towarzyszącym innym chorobom (21). Zmiany mogą dotyczyć jednego, kilku lub wszystkich węzłów chłonnych (uogólniona limfadenopatia), zarówno obwodowych (dostępnych do rutynowego badania klinicznego), jak i tych znajdujących się w jamach ciała. Wszelkie zmiany występujące w węzłach chłonnych możemy podzielić na trzy grupy: rozrosty nowotworowe, reakcje zapalne oraz pozostałe (zmiany rozwojowe, zaburzenia w krążeniu, zmiany wsteczne) (7).
