Małe zwierzęta
Faryngotomia i faryngostomia w zabiegach stomatologicznych i chirurgii szczękowej
lek. med. Maciej Gawor 2
dr n. wet. Jerzy Gawor 1
Intubacja poprzez dostęp uzyskany drogą faryngostomii jest wskazana, kiedy pacjent poddawany jest zabiegom naprawczym po złamaniach trzewioczaszki wymagających przy nastawieniu kontroli zgryzu oraz gdy dostęp do jamy ustnej musi być swobodny. Faryngotomia to chirurgiczne nacięcie sklepienia bocznego gardła na potrzeby intubacji lub wprowadzenia sondy do dokarmiania. Bezpośrednio po zabiegu rurka dotchawicza jest usuwana, a rana zaszywana. Faryngostomia służy do podobnych celów jak powyżej, ale otwór dostępowy pozostaje na dłuższy czas. Wykonanie faryngotomii jest opisane krok po kroku.
Summary
Pharyngotomy and pharyngostomy in oral and maxillofacial surgery
Pharyngostomy endotracheal tube placement is indicated when performing oral fracture repair requiring occlusion control or when very comfortable access to oral structures must be ensured. Pharyngotomy is a surgical incision into the lateral pharyngeal vault for the placement of an endotracheal tube or a feeding tube. The E-tube is removed immediately after the surgical procedure and the wound is sutured. Pharyngostomy is the surgical formation of an artificial opening into the pharynx for the same purposes as above but for a longer period. The pharyngotomy procedure is decribed step by step in the article.
Key words: pharyngotomy, pharyngostomy, maxillofacial surgery in dogs and cats, intubation
Są okoliczności, w których należy wprowadzić rurkę dotchawiczą albo sondę pokarmową z pominięciem jamy ustnej. Ogólnie rzecz biorąc, są dwa podstawowe wskazania – gdy zabieg szczękowo-twarzowy lub stomatologiczny wymaga kontroli zgryzu, a sam obszar jamy ustnej jest konieczny dla swobodnego przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego, bądź gdy stan jamy ustnej albo obecnych w niej struktur uniemożliwia normalne oddychanie (1).
Urazy trzewioczaszki, obrzęk gardła i tylnej części jamy ustnej, potrzeba odżywiania poprzez sondę to najczęstsze sytuacje wymagające dostępu do gardła lub dróg oddechowych od strony zewnętrznej. Zabiegi na podniebieniu (na przykład rozległe rozszczepy lub guzy podniebienia miękkiego) to również okoliczności, w których warto skorzystać z takiej metody intubacji (ryc. 1-4).
Zgodnie z nazewnictwem chirurgicznym można wyróżnić dwie procedury operacyjne o takim przeznaczeniu – faryngotomię i faryngostomię. Jeżeli potrzebny jest krótki dostęp do gardła, na przykład tylko do intubacji w trakcie zabiegu, po którym zaraz po wybudzeniu usuwa się rurkę, wykonuje się faryngotomię. Natomiast jeśli dostęp do gardła służy dłuższej intubacji lub przez otwór wprowadza się sondę pokarmową, wtedy mamy do czynienia z faryngostomią (2).