BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Żywienie
Fosfor – cichy wróg pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek
dr hab. Michał Jank
Przewlekła niewydolność nerek jest chorobą nieuleczalną, ale coraz częściej leczenie podtrzymujące pozwala na utrzymanie przez dłuższy czas odpowiedniego komfortu życia zwierząt. Właśnie chęć poprawy komfortu życia pacjentów z niewydolnością nerek sprawiła, że niejednokrotnie poza standardowo badanymi parametrami funkcji nerek, takimi jak stężenia mocznika i kreatyniny we krwi, dołączane jest monitorowanie ciśnienia tętniczego krwi oraz stężenia fosforu w osoczu.
Summary
Phosphorus – enemy of patients with chronic kidney failure
Chronic kidney failure leads to irreversible kidney damage and death of the patient. The management of the disease requires feeding the animal a special diet as a supportive measure as well as decreasing phosphorus intake. Due to the unique metabolism of cats, it is not possible to reduce protein intake below 26-28% of dietary dry matter, which makes it difficult to significantly decrease the amount of phosphorus in the diet. One treatment option is a routine use of intestinal phosphate binders which decrease the amount of phosphorus absorbed from the alimentary tract.
Key words: chronic kidney failure, dogs, cats, phosphate, phosphate binders
Wiadomo już ponad wszelką wątpliwość, że wzrost stężenia fosforu we krwi jest związany ze skróceniem okresu przeżycia psów i kotów (podobnie jak wzrost stężenia azotu mocznika, wzrost stężenia kreatyniny w surowicy czy wzrost stosunku białko : kreatynina w moczu). Co jest także ważne, na przykład u kotów już stężenia na poziomie 4,7 do 6,8 mg/dl fosforu w surowicy są skorelowane ze skróceniem przeżywalności, nawet mimo to, że stężenia te nadal mieszczą się w zakresie wartości referencyjnych. Utrzymanie stężenia fosforu na poziomie od 2,8 do 4,7 mg/dl zapewnia najdłuższą przeżywalność kotów.
Stężenia fosforu w surowicy
Stężenie fosforu w surowicy jest uzależnione od jego ilości spożywanej z pokarmem, od stopnia jego wchłaniania w przewodzie pokarmowym (jelicie cienkim), od przemieszczania fosforu z przestrzeni wewnątrzkomórkowych oraz od jego wydalania z moczem. Nerki odgrywają kluczową rolę w regulowaniu stężenia fosforu w surowicy. U osobników zdrowych stężenie fosforu utrzymywane jest w stosunkowo wąskim zakresie. Osobniki młode mają często nieco wyższe wartości niż dorosłe. W wielu laboratoriach zakres wartości referencyjnych fosforu obejmuje zarówno osobniki rosnące, jak i dorosłe, co sprawia, że jest on znacznie szerszy i utrudnia wczesne wykrywanie wzrostu stężenia fosforu we krwi.