Urologia
Postępowanie przy nadciśnieniu w kłębuszkowym zapaleniu nerek u psów
lek. wet. Marta Popiel
lek. wet. Łukasz Majcher
Kłębuszkowe zapalenie nerek (KZN) to choroba, w której dochodzi do postępującego uszkadzania kłębuszków nerkowych. Prowadzi do całkowitej utraty funkcji nefronów. Konsekwencją kliniczną KZN jest uogólnione nadciśnienie tętnicze. Jego ustabilizowanie nie tylko ogranicza białkomocz i zabezpiecza przed dalszym uszkadzaniem nerek, ale też pozwala zapobiec ciężkim powikłaniom neurologicznym i okulistycznym.
Summary
Treatment of hypertension in dogs with glomerulonephritis
Glomerulonephritis (GN) is a disease which causes progressive glomerular damage. It leads to complete loss of nephron function. Systemic hypertension is a clinical consequence of GN. Stabilization of blood pressure not only reduces proteinuria and protects against further kidney damage but also prevents severe neurological and ophthalmic complications.
Key words: glomerulonephritis, systemic hypertension, proteinuria, renal failure
Patomechanizm kłębuszkowego zapalenia nerek
Do niedawna uważano choroby dotyczące kłębuszków nerkowych za nieznaczące i rzadkie u psów. Teraz kłębuszkowe zapalenie nerek (KZN) rozpoznaje się u przeszło połowy pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Choroba ta wiąże się z odkładaniem kompleksów immunologicznych w ścianie naczyń kłębuszka lub tworzeniem się ich na miejscu przez reakcję przeciwciał z antygenami w błonie podstawnej naczyń kłębuszka (taki mechanizm występuje np. w przebiegu dirofilariozy). Należy podkreślić, że dotychczas nie stwierdzono u psów KZN o charakterze typowo autoimmunologicznym, kiedy to przeciwciała skierowane są przeciwko antygenom własnym błony podstawnej kłębuszka nerkowego.
Okazuje się, że kompleksy odkładają się częściej, gdy więcej jest antygenów lub antygeny i przeciwciała są na podobnym poziomie. Gdy ilość przeciwciał przeważa, kompleksy są częściej usuwane przez komórki fagocytarne. Łatwość odkładania się kompleksów lub wychwytywania antygenów wynika z dużego ukrwienia nerek i różnicy ciśnień w ścianie naczyń włosowatych kłębuszka, a także fenestracji ich śródbłonka. Istnieje lista chorób traktowanych jako podstawowe w aspekcie KZN (tab. I). Często jednak nie udaje się znaleźć źródła odkładania się kompleksów. Wtedy KZN traktujemy jako idiopatyczne.
Kompleksy odkładane w naczyniach kłębuszka wyzwalają kaskadę patomechanizmów doprowadzających do uszkodzenia śródbłonka tych naczyń i w konsekwencji do unieczynnienia całego nefronu. W procesach tych biorą udział cytokiny prozapalne, substancje wazoaktywne, czynniki wzrostu, białka macierzy pozakomórkowej i proteazy. Wszystkie te substancje produkowane są przez komórki kłębuszka, płytki krwi agregowane w trakcie trwania procesu zapalnego, neutrofile i makrofagi.