BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Małe zwierzęta
Fizjoterapia w leczeniu psów z chorobami ortopedycznymi i neurologicznymi
mgr Magdalena Juszczak
dr Barbara Juśkiewicz-Swaczyna
Początki rehabilitacji zwierząt datuje się na lata siedemdziesiąte XX wieku. Wzrosła wówczas popularność wyścigów konnych, z którymi wiązały się liczne urazy u koni. Zauważono, że ćwiczenia pomagają w powrocie zwierząt do zdrowia. W latach 90. XX wieku w Europie zaczęła się intensywnie rozwijać rehabilitacja także u psów. W 1993 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Lekarzy Weterynarii (AVMA) uważało, że usługi fizjoterapeutyczne powinny być wykonywane przez uprawnionego lekarza weterynarii lub fizjoterapeutę znającego anatomię i fizjologię zwierząt. Lekarz weterynarii powinien być liderem i przepisywać zalecenia do ćwiczeń, natomiast fizjoterapeuta odpowiada za opracowanie programu ćwiczeń oraz prowadzenie zabiegów (4, 5).
Summary
Physiotherapy in the treatment of dogs with orthopedic and neurological diseases
The paper presents the possibilities for physiotherapy in the rehabilitation of dogs. The patients in rehabilitation clinics are mostly animals with a history of surgical procedures, orthopedic disorders, neurological diseases, arthritis or severe injuries. Physiotherapy, kinesiotherapy, massage and manual therapy are employed to improve the animals’ health. The benefits of rehabilitation include reduction in pain and the accompanying acute and chronic inflammation, tissue reconstruction, prevention of contractures and joint adhesions, reduction in muscle tension and reduced locomotor stimulation of the nervous system, improving proprioceptor function, increasing cardio-respiratory endurance, increasing life expectancy and improving the animals’ quality of life.
Key words: procedures for physiotherapy, pain management, reconstruction of tissues
Zgodnie z wymogami współczesnej wiedzy podstawowe umiejętności zoofizjoterapeuty obejmują znajomość anatomii i biomechaniki, zdolność obserwacji ruchu i analizy wzoru ruchowego mięśniowo-szkieletowego, zdolność pracy w zespole terapeutycznym, umiejętność nawiązania kontaktu z pacjentem (9).
Głównymi pacjentami w gabinetach rehabilitacyjnych są zwierzęta po operacjach chirurgicznych, z chorobami ortopedycznymi, neurologicznymi, z ciężkimi urazami lub z wadami wrodzonymi.
Najczęstsze choroby ortopedyczne występujące u psów i podlegające zabiegom rehabilitacji to dysplazja stawów biodrowych i łokciowych, osteoarthritis (OA), zerwanie więzadła krzyżowego przedniego, zapalenie pochewki mięśnia dwugłowego, choroba Perthesa, zwichnięcie rzepki oraz złamania i zwyrodnienia kości. Natomiast najczęściej występującymi urazami neurologicznymi u psów wymagających rehabilitacji są: dyskopatia, w szczególności odcinka piersiowo-lędźwiowego, złamania trzonów kręgów, mielopatia zwyrodnieniowa, zespół pływającego szczenięcia czy zespół końskiego ogona.