Małe zwierzęta
EKG w praktyce. Blok śródkomorowy u psa
prof. dr hab. Urszula Pasławska1
Kacper Nowak2
Michał Płóciennik2
lek. wet. Eryk Ratajski3
dr n. med. Robert Pasławski4
Blok śródkomorowy jest zaburzeniem (opóźnieniem lub zatrzymaniem) fali pobudzenia poniżej rozwidlenia pęczka przedsionkowo-komorowego. Przyczyną bloku może być przerwanie ciągłości dróg przewodzących, tj. odnogi/odnóg pęczka Hisa lub włókien Purkiniego. Inną przyczyną mogą być zaburzenia prowadzące do zbyt wolnego osiągania potencjału progowego komórek mięśnia sercowego, warunkującego rozpoczęcie procesu depolaryzacji. Bloki śródkomorowe są powszechnie obserwowane u ludzi z chorobą niedokrwienną serca, natomiast u psów jest to zjawisko rzadkie. W artykule opisano historię psa, u którego zaburzenia przewodzenia śródkomorowego były wtórne do choroby nowotworowej.
SUMMARY
ECG in practice. Intraventricular conduction disturbances in a dog
The article reports the clinical case of a Labrador Retriever referred for a cardiological consultation to the Veterinary Clinic in Gdynia in view of a suspected heart failure. Electrocardiography showed intraventricular conduction disturbances, which is an uncommon arrhythmia in dogs. Intraventricular disturbances are common in human cardiology and are predominantly caused by ischemic heart disease. This type of arrhythmia rarely occurs in dogs. We suspect that the conduction disturbances were secondary to cancer and cytostatic therapy.
Key words: dog, arrhythmia, neoplasia, intraventricular conduction disturbances
Opis przypadku
Pies samiec labrador został przyprowadzony w 2014 roku do Kliniki Weterynaryjnej w Gdyni z powodu guza na kończynie piersiowej (ryc. 1). Stwierdzono lity guz okolicy nadgarstka, który został usunięty. Badanie histopatologiczne ujawniło nowotwór złośliwy nienabłonkowy – mięsaka (prawdopodobnie rhabdomyosarcoma) o średnim stopniu zróżnicowania (G2). Psa leczono później karboplatyną. Po miesiącu wykonano kontrolne badanie cytologiczne, które wykazało obecność strzępków tkanki mezenchymalnej z nasiloną atypią. Podejrzewano, że są to resztki usuniętego guza. Kontynuowano chemioterapię. Kolejne kontrolne badanie cytologiczne trzy miesiące od zabiegu nie wykazało komórek nowotworowych. Miesiąc później na bliźnie pojawiło się ognisko martwicy. Pobrany fragment tkanki wykazał ognisko wznowy mięsaka, prawdopodobnie fibrosarcoma G2. Zmianę ponownie usunięto, ale po trzech miesiącach pojawiła się kilkuogniskowa zmiana, który okazała się mięsakiem wrzecionowatokomórkowym. Ponieważ zaobserwowano również guzowatą zmianę na śledzionie, została ona usunięta. W śledzionie stwierdzono obecność naczyniakomięsaka (haemangiosarcoma). Wdrożono leczenie chemioterapeutyczne doksorubicyną, dakarbazyną i deksametazonem. Po dwóch miesiącach wykonano kolejną operację usunięcia zmiany guzowatej z jamy brzusznej, która okazała się zmianą martwicową tkanki tłuszczowej w obrębie krezki jelitowej. Jako jej przyczynę zasugerowano przebyte zapalenie trzustki – tzw. martwica Balsera. Kontynuowano chemioterapię z wykorzystaniem doksorubicyny, dakarbazyny i deksametazonu. Wykonywano kontrolne zdjęcia RTG klatki piersiowej, aby wykluczyć obecność przerzutów do płuc (ryc. 2).
