Jatrogenna niedoczynność tarczycy u kotów spowodowana jest niewłaściwie kontrolowanym leczeniem nadczynności tego narządu. Dotyczy to zarówno przypadków stosowania metymazolu i jego pochodnych, jak i terapii radioaktywnym jodem bądź usunięcia tarczycy (obustronnej tyreoidektomii).

Spadek stężenia hormonów tarczycowych może znacząco wpływać na czynność nerek poprzez obniżenie poziomu filtracji kłębuszkowej (GFR). Tym samym u kotów leczonych w kierunku nadczynności tarczycy dochodzi nierzadko do ujawnienia „utajonej” wcześniej przewlekłej niewydolności nerek, a jatrogenna niedoczynność tarczycy grozi rozwojem ostrej ich niewydolności. Jatrogenna niedoczynność tarczycy jest definiowana jako następujący układ hormonalny: obniżone stężenie tyroksyny całkowitej i wolnej (T4 i fT4) wraz z podwyższonym stężeniem hormonu tyreotropowego (TSH) (1, 8).

Opis przypadku

W naszej praktyce laboratoryjnej pojawił się przypadek 16-letniego kota, od 1,5 roku leczonego w kierunku nadczynności tarczycy, wykazującego w mniej więcej 6-tygodniowym okresie znacząco różne wyniki stężenia hormonów tarczycowych. Historię leczenia pacjenta poddano analizie, uzyskano również informacje dotyczące stanu klinicznego kota w ciągu całego okresu terapii. Na podstawie tych danych ustalono, że u pacjenta stopniowo pojawiały się objawy sugerujące nadczynność tarczycy, takie jak spadek masy ciała, pobudzenie i częstsze oddawanie moczu. Kontrola biochemiczna czynności nerek nie wykazała odchyleń w stężeniu kreatyniny i mocznika w surowicy, obniżony ciężar właściwy moczu nasuwał jednak podejrzenie niewydolności tego narządu. W maju 2015 roku rozpoczęto leczenie preparatem Metizol, którego substancją czynną jest tiamazol (metymazol), w dawce dwa razy dziennie po 1/4 tabletki, co odpowiada 2,5 mg tiamazolu na dobę. Przeprowadzona po dwóch miesiącach pierwsza kontrola leczenia wykazała nadal podwyższone stężenie hormonów tarczycowych, w związku z czym dawkę zwiększono do 1/2 tabletki dwa razy dziennie (5 mg/dobę).