Narastająca oporność drobnoustrojów na leki przeciwbakteryjne prowadzi do silnej presji politycznej w ramach UE, zmierzającej do ograniczania stosowania antybiotyków w produkcji zwierzęcej. Wprowadzenie limitu stosowania antybiotyków na poziomie UE na pewno zmusi polskich hodowców i lekarzy do ograniczenia wykorzystania tych leków, gdyż Polska statystycznie zużywa za dużo antybiotyków w produkcji zwierzęcej. W przypadku naszego kraju pożądane ograniczenie podawania antybiotyków w pierwszym okresie będzie prawdopodobnie wynosiło około 18% w ciągu 3-4 lat. Docelowo konieczna będzie zapewne redukcja ich zużycia w produkcji zwierzęcej o mniej więcej 50%.

W ostatnich latach problem oporności bakterii na leki przeciwdrobnoustrojowe (w tym antybiotyki)* nabrał politycznego znaczenia. Sformułowanie „polityczne znaczenie” występuje w oficjalnych dokumentach Komisji Europejskiej (KE) i oznacza w istocie zajęcie się problemem oporności drobnoustrojów na antybiotyki nie tylko poprzez zachęty, zalecenia i wytyczne, ale także poprzez tworzenie „twardych” regulacji prawnych. Próby rozwiązania narastającej oporności drobnoustrojów na gruncie prawnym pojawiły się w Unii Europejskiej (UE) już dawno i w dużym stopniu dotyczyły produkcji zwierzęcej. W tym aspekcie można przypomnieć wprowadzony w 2006 roku zakaz stosowania antybiotyków w celu stymulowania wzrostu zwierząt produkcyjnych.

W 2011 r. KE wydała Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowany: „Plan działania na rzecz zwalczania rosnącego zagrożenia związanego z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe” (1). W komunikacie stwierdzono, że istnieje poważne zagrożenie zdrowia ludzi z powodu pojawienia się oporności drobnoustrojów na leki przeciwdrobnoustrojowe (AMR – antimicrobial resistance). Problem jest istotny, ponieważ wysiłki, jakie podjęto w latach 1990-2011 w celu ograniczenia szerzenia się oporności, okazały się niewystarczające. Wszelkie publikowane wnioski, rezolucje i zachęty do działań na rzecz ograniczenia lekooporności drobnoustrojów nie dały zadowalających rezultatów. W komunikacie przytoczono dane wskazujące, że w UE umiera rocznie 25 tys. osób z powodu braku skuteczności antybiotyków.

W związku z niepowodzeniem dotychczasowych wysiłków, w 2011 r. KE opracowała nową wspólnotową strategię przeciwdziałania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, w której wzywa do zdecydowanego ograniczenia AMR. Przyjęto nowe zalecenia i wytycz...

Ponieważ powyższe działania ponownie nie dawały pożądanych rezultatów, coraz częściej zaczęto podnosić kwestię ograniczenia stosowania antybiotyków w produkcji zwierzęcej. KE nie dążyła i nie dąży do podważenia konieczności stosowania antybiotyków...