Wady zastawkowe są częstą przyczyną niewydolności serca u zwierząt, szczególnie u psów. U tego gatunku podjęto najwięcej prób operacji naprawczych. Wady zastawkowe, zarówno wrodzone, jak i nabyte, w zależności od stopnia zaawansowania mogą być leczone farmakologicznie lub przy zastosowaniu procedur chirurgicznych. Zabiegi chirurgiczne są obecnie coraz bardziej dostępne, należy więc uwzględnić je przy wyborze metody leczenia.

Zastawka tętnicy płucnej

Zastawkowe zwężenie tętnicy płucnej jest w większości krajów Europy najczęstszą wadą wrodzoną serca u psów (10). U dotkniętych nią szczeniąt najpowszechniej wykonywaną procedurą naprawczą jest przezskórna balonoplastyka (22, 20) (ryc. 1). Zabieg ten polega na wprowadzeniu do naczynia cewnika zakończonego balonem, który jest rozprężany w miejscu zwężenia. Wykonywany jest pod kontrolą rentgenowską z wykorzystaniem fluoroskopii (ryc. 1 i 2).

Zabieg jest dość popularny ze względu na umiarkowane koszty i dobre efekty. Analiza retrospektywna wykazała, że większe ryzyko zabiegowe występuje, gdy obecne są objawy kliniczne niewydolności serca oraz gdy procedura jest przeprowadzana u bardzo młodych psów (14). Sprzeczne wyniki dotyczą natomiast wpływu nieprawidłowej morfologii płatków zastawki tętnicy płucnej. W badaniach Locatelli (14) deformacja płatków zastawki tętnicy płucnej była związana z niekorzystnym rokowaniem, natomiast w badaniach Belanger (3) typ zwężenia nie miał znaczenia. Zaskakujące było, że sukces zabiegu nie zależał od stopnia przerostu komory prawej, lecz był uzależniony od średnicy pierścienia zastawki trójdzielnej (3). Niekiedy przeprowadzenie procedury nie jest możliwe, na przykład przy nieprawidłowym przebiegu naczyń wieńcowych (tętnica wieńcowa przebiega pomiędzy pniem płucnym i aortą wstępującą). Balonoplastyka zwężenia tętnicy płucnej istotnie wydłużała życie psów z ciężkim zwężeniem zastawki płucnej (9, 14), choć zdarzają się psy (do 20%), u których skuteczność tego zabiegu jest niewielka (9).