Zwierzęta egzotyczne: otyłość
Otyłość i metody postępowania w jej leczeniu u towarzyszących zwierząt egzotycznych
prof. dr hab. Bogdan Feliks Kania
lek. wet. Karolina Mizera
lek. wet. Natalia Kopeć
Otyłość to nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne, mogące doprowadzić do niekorzystnych następstw dla zdrowia (2). Najczęstszym powodem występowania otyłości u zwierząt towarzyszących jest ich przekarmianie przez właścicieli. Innym istotnym czynnikiem mającym wpływ na zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej w organizmie zwierzęcia jest niedostateczna intensywność aktywności fizycznej, która wpływa na obniżenie tempa metabolizmu oraz odkładanie się tkanki tłuszczowej.
SUMMARY
Obesity and obesity management in exotic animals
This article is a general review of the literature on obesity/overweight and therapy of these conditions in exotic animals. Examples of chemotherapeutic drugs are provided, but these drugs are not popular in veterinary medicine.
Key words: obesity, rabbits, rodents, amphibians, turtles
Nijand, Stam i Seidel (3) zbadali i udowodnili, że otyłość u psów koreluje z występowaniem tej choroby u ich właścicieli. Nie zaobserwowali tego zjawiska w relacji właściciel–kot. Dotychczas nie dowiedziono podobnej zależności w przypadku gryzoni/zajęczaków i innych domowych zwierząt egzotycznych oraz ich właścicieli.
Otyłość jest jednostką chorobową, która może przejawiać się w różny sposób u różnych zwierząt. U większości gatunków obserwuje się jednak zmniejszenie tolerancji wysiłkowej bądź pogorszenie przystosowywania się organizmu do zmiennych warunków temperaturowych środowiska. Otyłość często doprowadza do pogorszenia sprawności i funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, układu ruchu lub funkcji wewnątrzwydzielniczej trzustki.
U psów i kotów nadmierna masa ciała niekorzystnie wpływa na czynność układu sercowo-naczyniowego i oddechowego oraz jest przyczyną problemów ze stawami. Otyłe króliki, u których poziom tkanki tłuszczowej przekracza 20-40%, często mają problem z zapaleniem skóry w fałdach, których nie są w stanie doczyścić. Tak jak w przypadku psów czy kotów, otyłość u królików powoduje zmniejszenie wydolności fizycznej, jak również zaburzenia oddychania. W przypadku płazów tłuszcz odkłada się na sercu i trzewiach, utrudniając fizycznie ich pracę.
W skali światowej około 40% psów ma problem z nadmierną masą ciała, a u około 30% zdiagnozowano otyłość (4). W przypadku kotów za otyłość uznaje się przekroczenie średniej masy ciała typowej dla danej rasy zaledwie o 15%.
U zwierząt otyłych, z nadmiernym otłuszczeniem okolicy brzusznej, częściej diagnozowana jest hiperinsulinemia, będąca konsekwencją nasilonego uwalniania glukozy z wątroby. Glukoza ta powstaje w procesach glukoneogenezy wątrobowej z wolnych kwasów ...