MAGWET
ZALOGUJ
MAGWET
Zobacz też >
WETERYNARIA PO DYPLOMIE
Prenumeruj
Odnów Subskrypcję
Prenumeruj
Zostań członkiem społeczności
MAGWET
Czasopisma
Magazyn Weterynaryjny Weterynaria po Dyplomie
Praktyka
Kliniczna
Anestezjologia Behawioryzm Chirurgia Choroby wewnętrzne Choroby zakaźne Dermatologia Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka obrazowa Endokrynologia Farmakologia i toksykologia Gastroenterologia Geriatria Hematologia Kardiologia Laryngologia Nefrologia i Urologia Neurologia Okulistyka Onkologia Ortopedia Parazytologia Rehabilitacja Rozród Stany nagłe Stomatologia Żywienie
Gatunki
Małe zwierzęta Konie Przeżuwacze Świnie Ptaki Zwierzęta egzotyczne Zwierzęta dzikie
Zarządzanie
Praktyką
Prawo Psychologia Zarządzanie
Wydarzenia
Kongresy POLECAMY Webinaria
Filmy
Sklep
Koszyk
0
ZALOGUJ
Zaloguj
Zarejestruj

Endokrynologia Psy

Monitoring wydzielania kortyzolu u psów

07/12/2018

Temat numeru: endokrynologia

Monitoring wydzielania kortyzolu u psów

dr hab. n. wet. Marcin Gołyński, prof. nadzw.1
lek. wet. Michał Metyk2
lek. wet. Ewa Myśliwiec3
dr n. wet. Magdalena Gołyńska1
dr n. wet. Piotr Wilkołek1
dr hab. n. wet. Marcin Szczepanik1

1 Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych Zwierząt, Wydział Medycyny Weterynaryjnej UP, Lublin

2 Gabinet Weterynaryjny „Labrador”, Ostrowiec Św.

3 Lecznica Weterynaryjna „Na Asnyka”, Tarnów

Zaburzenia stężenia kortyzolu we krwi skutkują u psów pojawieniem się zespołu Cushinga, nadnerczowej i przysadkowej niedoczynności kory nadnerczy, rzadziej innych chorób. Ocena stężenia tego hormonu, jak również współzależnego ACTH, jest podstawą oceny czynności osi przysadkowo-nadnerczowej i stanowi istotę wielu testów diagnostycznych. Cechują się one różną przydatnością, co zostało przedyskutowane w tym artykule w oparciu o współczesną literaturę i doświadczenie kliniczne autorów.

Nadnercza są złożonymi gruczołami dokrewnymi, których prawidłowa czynność jest dla organizmu niezbędna. Kora nadnerczy, stanowiąca główną masę gruczołu, podzielona jest na trzy warstwy, a każda z nich wytwarza inne hormony, w tym kortyzol, aldosteron i steroidy płciowe. Wydzielanie glikokortykoidów jest zależne bezpośrednio od hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) produkowanego przez przedni płat przysadki mózgowej i pośrednio od kortykoliberyny – hormonu uwalnianego z jąder przykomorowych podwzgórza, pobudzającego wydzielanie ACTH (1). Wraz z kortykoliberyną z tylnego płata przysadki jest wydzielana wazopresyna, która nasila sekrecję ACTH. W nadnerczach ACTH działa bezpośrednio na warstwę pasmowatą części korowej (10). Dzięki istnieniu ujemnego sprzężenia zwrotnego wzrost stężenia kortyzolu we krwi hamuje wydzielanie kortykoliberyny i ACTH. Natomiast stopień zahamowania czynności podwzgórza i przysadki jest proporcjonalny do stężenia glikokortykoidów krążących we krwi. Monitorowanie czynności kory nadnerczy u psów w aspekcie kortyzolu ma szczególne znaczenie w praktyce endokrynologicznej, wliczając rozpoznawanie i leczenie nadczynności i niedoczynności tych gruczołów.

Podstawowe stężenie kortyzolu

Oznaczanie podstawowego stężenia kortyzolu nie jest przydatne w rozpoznawaniu zespołu Cushinga z uwagi na niezliczone czynniki mogące wpływać na wzrost wartości tego parametru. Może być ono natomiast wykorzystane w diagnostyce niedoczynności kory nadnerczy, a mianowicie w chorobie Addisona. Czułość i swoistość badania są w tym przypadku bardzo wysokie. Stężenie powyżej 55 nmol/l (2 µg/dl) pozwala na wykluczenie tej choroby z dużym prawdopodobieństwem, nie jest ono jednak rozstrzygające. Uzyskanie wyniku poniżej tej wartości wymaga zawsze potwierdzenia w teście stymulacji ACTH, zgodnie z ogólną zasadą wykorzystywania w endokrynologii testów czynnościowych, gdy tylko są one możliwe do wykonania. Badają one bowiem realną czynność gruczołów wydzielania wewnętrznego, niezależnie od większości czynników zewnętrznych, z małym ryzykiem reakcji fałszywych (11).

Artykuł dostępny tylko dla zalogowanych użytkowników

Zaloguj się

Nie masz konta na Magwet? Załóż konto
Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Endogenne ACTH

Pomiar stężenia endogennego ACTH we krwi z uwagi na sprzężenie zwrotne określa w większości przypadków stan kortyzolemii i pomaga w ustaleniu źródła jej zaburzeń. Pozwala [...]

Test stymulacji ACTH

Do wykonania tego testu potrzebne jest syntetyczne ACTH, którego dostępność w chwili obecnej nie stanowi wielkiego problemu, pomimo braku rejestracji odpowiedniego preparatu [...]

Stosunek kortyzol/kreatynina w moczu

Kortyzol i jego metabolity są wydalane z moczem, a ich stężenie w nim wzrasta wraz ze wzrostem stężenia w osoczu. Jednoczesne oznaczanie stężenia kreatyniny w moczu pozwala [...]

Test hamowania niskimi dawkami deksametazonu

Badanie to charakteryzuje się dużą wiarygodnością. Pozwala rozpoznać wszystkie przypadki zespołu Cushinga nadnerczowozależnego i około 90-95% przypadków przysadkowozależnych, ale ich nie odróżnia. [...]

Test hamowania wysokimi dawkami deksametazonu

Zastosowanie tego badania może pozwolić na zróżnicowanie zespołu Cushinga przysadkowozależnego od nadnerczowozależnego. Deksametazon podany dożylnie w dawce 0,1 mg/kg m.c. nie hamuje [...]

OSTATNIO DODANE
Kiedy się szczepimy?
Na kurze trzeba się znać
KUPIĘ/PRZEJMĘ ZLZ
POLECANE ARTYKUŁY
Farmakologia i toksykologia
Opioidowa farmakoterapia bólu okołooperacyjnego u psów i kotów
Onkologia
Ośmioletnia suka z nawrotowym krwiomoczem
Hematologia
Zależne od rasy zmiany w obrazie krwi u psów i kotów. Cz. II
Onkologia
Dziesięć najczęstszych nowotworów u psów w Polsce
Chirurgia
Rany u małych zwierząt. Cz. III. Czemu rana się nie goi
Dermatologia
Toczniowe zniekształcenie pazurów u psów jako rzadka forma tocznia – rozpoznawanie i leczenie
Parazytologia
Motyliczka mięśniowa – możliwości rozpoznawania nowego zagrożenia
Kardiologia
Pies z nietolerancją wysiłkową i posmutnieniem. Rozwiązanie zagadki
NEWSLETTER
OBSERWUJ NAS NA
NASZE PUBLIKACJE
  • Magazyn Weterynaryjny
  • Zamów prenumeratę
  • Weterynaria po Dyplomie
  • Zamów prenumeratę
  • Czytaj on-line Magazyn Weterynaryjny
  • Czytaj on-line Weterynaria po Dyplomie
  • Filmy
  • Rada Programowa Magazynu Weterynaryjnego


AKADEMIA PO DYPLOMIE WETERYNARIA
  • Termin i miejsce
  • Program
  • Koszty uczestnictwa
  • Rejestracja online


POMOC
  • Polityka prywatnosci
  • Zadaj pytanie
  • Logowanie i rejestracja
  • Regulamin
  • Metody płatności
  • Regulamin publikowania prac
  • Filmy Pomoc
  • Kontakt


KONTAKT

Medical Tribune Polska Sp. z o.o.
ul. Powązkowska 44C
01-797 Warszawa
NIP: 521-008-60-45


801 044 415
+48 (22) 444 24 44
kontakt@magwet.pl
Nr konta: 13 1600 1068 0003 0102 0949 9001

Kontakt w sprawie reklam: magwet-reklama@medical-tribune.pl

Anuluj