Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoarthritis – OA) jest najczęstszym zaburzeniem dotyczącym narządu ruchu u psów i kotów. Proces chorobowy polega na stopniowej degradacji i niszczeniu chrząstki stawowej oraz okołostawowych obszarów kości z towarzyszącym odczynem zapalnym w obrębie stawu. Wraz z upływem czasu dochodzi do zwłóknienia torebki stawowej, przebudowy podchrzęstnej warstwy kości oraz tworzenia się narośli kostnych (osteofitów). Zmianie ulega ilość i jakość mazi stawowej. W konsekwencji choroba obejmuje wszystkie tkanki stawu, prowadząc do ograniczenia jego ruchomości, kulawizny i często silnej reakcji bólowej. Okoliczne mięśnie ulegają zanikowi, tym samym wzrasta obciążenie przeciwległej kończyny. Choroba może dotyczyć jednego lub wielu stawów.

Etiologia choroby jest wieloczynnikowa. Za najistotniejsze uznaje się zmiany zapalne, metaboliczne oraz mechaniczne urazy i mikrourazy stawów. Wśród najważniejszych czynników zwiększających ryzyko zachorowania wymienia się predyspozycje genetyczne, wiek, nadwagę, przeciążenia oraz urazy. W artykule przedstawiamy tylko niektóre, w naszej ocenie istotne elementy postępowania u psa w chorobie zwyrodnieniowej stawów.

Szacuje się, że 20% dorosłych psów w USA ma OA, co może oznaczać nawet 18 milionów zwierząt. W 2019 roku sieć klinik weterynaryjnych Benfield Pet Hospital w USA opublikowała ciekawy raport. Jego wyniki opierają się na danych zebranych od ponad 2,5 miliona psów i 500 tysięcy kotów leczonych w 2018 roku. Wykazano, że liczba przypadków choroby zwyrodnieniowej stawów u zwierząt domowych wzrosła w alarmującym tempie w ciągu ostatnich dziesięciu lat (o 66% u psów i 150% u kotów). Wykazano, że wzrost ten ściśle koreluje ze wzrostem częstości występowania otyłości u zwierząt. Według raportu aż 52% psów i 41% kotów z OA ma nadwagę lub otyłość. Psy otyłe są bardziej narażone na stany zapalne i rozwój choroby zwyrodnieniowej stawów.

Jeszcze do niedawna mówiło się, że OA to choroba starych psów. Dziś już wiemy, że oprócz przyczyn pourazowych jest to głównie choroba psów młodych, która nieodpowiednio diagnozowana i leczona, daje konsekwencje w późniejszym etapie ich życia. Klas...

Obecnie w medycynie weterynaryjnej kładzie się duży nacisk na wdrażanie procedur ułatwiających wczesną diagnostykę choroby zwyrodnieniowej stawów, a także na edukację właściciela zwierzęcia w zakresie opieki nad psem z OA. Przykładem może być narz...

Schemat postępowania zakłada dwie części badania:

1. ocenę psa (ogólną) przez lekarza pierwszego kontaktu oraz właściciela