Sarkoid to nowotwór mezenchymalny występujący u koniowatych (koni, osłów, mułów, zebr) i kotowatych. Po raz pierwszy zmiany wytwórcze przypominające sarkoid u młodych kotów zidentyfikowano w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku w Kanadzie. Wiele spośród tych kotów żyło w gospodarstwach wiejskich. Podobne przypadki opisano również u kotów pochodzących z obszarów wiejskich Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Australii i Nowej Zelandii.

U koni sarkoid jest jednym z najczęstszych nowotworów skóry, podczas gdy u kotów uznawany jest za chorobę występującą sporadycznie. Sarkoidy u kotów rozpoznaje się o wiele rzadziej niż inne nowotwory skóry (takie jak włókniakomięsaki, guzy z komórek tucznych, guzy podstawnokomórkowe czy raki płaskonabłonkowe). Należy jednak podkreślić, że na sarkoid zapadają w głównej mierze osobniki mające kontakt z bydłem (żyjące w środowiskach wiejskich, śpiące w oborach, często bezpańskie), a więc zwierzęta, które z reguły trafiają do lekarzy weterynarii zdecydowanie rzadziej niż koty miejskie. Być może zatem rzeczywista liczba przypadków sarkoidu u kotów jest większa, ale nie są one rozpoznawane i opisywane. Drugim czynnikiem, który może zaniżać wykrywalność sarkoidów u kotów, jest możliwość spontanicznego wycofania się zmian chorobowych (choć zdarza się to niezmiernie rzadko).

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza sarkoidu nie została jak dotąd w pełni poznana, wiadomo jednak, że kluczową rolę odgrywają w niej papillomawirusy. Ich nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa papilla, oznaczającego brodawkę, i przyrostka oma, stosowanego w grece do formułowania nazw guzów. Papillomaviridae to rodzina małych (52-55 nm), bezotoczkowych wirusów, zawierających dwuniciowy DNA. Na podstawie sekwencji nukleotydowych genu kodującego główne białko kapsydu – L1, wyróżnia się określone rodzaje papillomawirusów. Obecnie znanych jest pięć kocich wirusów brodawczaka (Felis catus papillomavirus, FcaPV). Są to: należący do lambdapapillomawirusów FcaPV-1, zakwalifikowany do dyothetapapillomawirusów FcaPV-2 oraz wirusy stanowiące prawdopodobnie odrębne rodzaje: FcaPV-3, FcaPV-4 i FcaPV-5 (7).

Papillomawirusy zakażają przede wszystkim nabłonki wielowarstwowe (w tym oczywiście naskórek), a ich replikacja jest ściśle związana z przechodzeniem komórek od warstwy podstawnej w kierunku warstw leżących powierzchownie. Ponieważ kodują białka z...

Zgodnie z wynikami najnowszych badań większość kotów jest bezobjawowo zakażona swoistymi dla swego gatunku papillomawirusami (u większości klinicznie zdrowych osobników potwierdzono obecność FcaPV-2). Uważa się, że w toku ewolucji pomiędzy papillo...