Opisany przypadek dotyczy rocznej suki. Klinicznie stwierdzono duszność oraz zapalenie płuc, objawy kliniczne były bardzo zaawansowane. Mimo podjęcia leczenia psa nie udało się uratować. W trakcie sekcji stwierdzono w sercu oraz pniu płucnym obecność licznych pasożytów Dirofilaria immitis. W badaniu histopatologicznym wykazano obecność mikrofilarii w mięśniu sercowym, płucach, węzłach chłonnych śródpiersiowych, wątrobie, nerkach i śledzionie. Jest to niezwykle rzadki przypadek występowania Dirofilaria immitis w wielu narządach wewnętrznych.

Dotychczas inwazje nicieni z rodzaju Dirofilaria były sporadycznie spotykane na terenie Polski. U psów główne znaczenie mają dwa gatunki. Pierwszy z nich to Dirofilaria repens. Wywołuje on postać skórną dirofilariozy u psów. W jej przebiegu dochodzi do powstawania guzków o średnicy 1-2 cm, które są zlokalizowane śródskórnie, podskórnie, w tkance mięśniowej lub gałce ocznej. Zmianom tym może towarzyszyć obrzęk albo wynaczynienie w obrębie podskórza, poza tym nie obserwujemy innych zmian klinicznych. Drugim gatunkiem jest Dirofilaria immitis. W trakcie tej inwazji u psa dochodzi do rozwoju postaci sercowo-naczyniowej dirofilariozy (7). Właśnie ten drugi gatunek dirofilarii będzie tematem poniższego opracowania.

W cyklu rozwojowym D. immitis występuje dwóch żywicieli – pośredni i ostateczny. Samice komarów z rodzajów Aedes, Anopheles, Culex (żywiciel pośredni) pobierają od żywiciela ostatecznego (mięsożerca, zwykle psy, rzadziej koty, fretki, lisy, sporadycznie człowiek) krew wraz z zawartymi w niej mikrofilariami (larwy L1). Larwy te w ciągu około 24-36 godzin trafiają do cewek Malpighiego, gdzie ulegają dwukrotnemu linieniu (L1 → L2 → L3). Czas potrzebny od przejścia z L1 do inwazyjnej postaci L3 wynosi od 8 do 17 dni. Jest on w głównej mierze uzależniony od temperatury otoczenia. Transformacja z L1 do L3 nie nastąpi, jeżeli temperatura otoczenia jest niższa niż 14°C. Podczas ukąszenia żywiciela ostatecznego komar wprowadza larwy L3 do jego organizmu. Larwy te ze skóry przechodzą do tkanki podskórnej oraz mięśni. W trakcie tej migracji linieją dwukrotnie (do postaci L5), co trwa 50-68 dni. Następnie przechodzą do układu żylnego, potem do tętnicy płucnej, gdzie po mniej więcej 99-152 dniach osiągają dojrzałość płciową oraz zdolność rodzenia mikrofilarii L1. W żywicielu ostatecznym dorosłe osobniki dożywają nawet do 5 lat, a przeżywalność mikrofilarii L1 sięga nawet 30 miesięcy (9).

Obecnie dostępne dane wskazują, że na terenie Polski nie występuje endemicznie D. immitis. Dotychczas opisano jeden przypadek jej inwazji u psa w Polsce, który miał przebieg typowy dla postaci sercowo-naczyniowej dirofilariozy (15). Należy przypus...