Wstęp

Osteoarthritis jest chorobą stawów diagnozowaną na 70% wizyt związanych z zaburzeniami funkcjonowania połączeń stawowych u psów i kotów. Dotyka głównie psy w starszym wieku. Ze względu na powolne postępowanie choroby objawy bólowe pojawiają się z czasem, dlatego moment rozpoznania jest zwykle późny. Pomimo braku bólu i dyskomfortu podczas ruchu, problem ten jest spotykany również u osobników młodych, poniżej pierwszego roku życia – stanowią oni 22% wszystkich pacjentów z potwierdzoną diagnozą OA.

Cały proces patologiczny prowadzący do powstania chorób zwyrodnieniowych stawów pozostaje niewyjaśniony. Nieprawidłowości w rozwoju kości, chrząstki, urazy, zaburzenia endokrynologiczne mogą prowadzić do uszkodzenia chondrocytów, czego efektem jest uwolnienie mediatorów zapalnych, takich jak histamina, serotonina, wolne rodniki tlenowe, białka układu dopełniacza, które są odpowiedzialne za niszczenie macierzy chrząstki. Zwyrodnienie kolagenu i proteoglikanów przerasta proces ich tworzenia, czego następstwem jest osłabienie wytrzymałości włókien w chrząstce stawowej. Powstają w niej ubytki, obszary osteonekrozy. Kość ulega przebudowie, powstają osteofity, a torebka stawowa ulega zwłóknieniu, przez co zmniejsza się ruchomość w stawie.

Chorobie towarzyszą: przewlekły ból, trudności ze wstawaniem po spoczynku, niechęć do ruchu i różnego rodzaju aktywności, apatia oraz kulawizna. W wywiadzie właściciele często skarżą się na agresję bądź wokalizację przy dotyku.

Ciągła stymulacja receptorów odsłoniętych przez proces zwyrodnieniowy wywołuje nadwrażliwość. Każdy bodziec może powodować ból. Jego źródłem przy osteoarthritis mogą być: błona maziowa, okostna, kość podchrzęstna oraz tkanki otaczające staw.

Nasilenie objawów zależy głównie od zaawansowania choroby, która często dotyczy kilku połączeń stawowych. Częstość występowania osteoarthritis wzrasta wraz z urazami, nadwagą, wiekiem oraz genetycznymi uwarunkowaniami. Czynnikiem ryzyka predysponującym do wystąpienia choroby zwyrodnieniowej jest również wielkość pacjenta. Ponad 50% pacjentów stanowią psy ras dużych i olbrzymich, ale na wystąpienie osteoarthritis narażone są psy wszystkich ras.