Obecność chorób współistniejących w znieczuleniu zawsze w mniejszym lub większym stopniu komplikuje jego przebieg. Odpowiednie przygotowanie ze szczególnym uwzględnieniem zmian klinicznych powodowanych przez chorobę towarzyszącą znacznie ułatwia postępowanie anestetyczne i zmniejsza ryzyko powikłań. W poprzedniej części artykułu (MW 6/2021) omówiono znieczulenie pacjentów z nadczynnością kory nadnerczy występującą głównie u psów, natomiast w niniejszym artykule przedstawiono wpływ nadczynności tarczycy na znieczulenie u kotów.

Nadczynność tarczycy a znieczulenie

Nadczynność tarczycy rozpoznawana jest najczęściej u kotów w średnim wieku i starszych. Odsetek zwierząt zapadających na tę chorobę waha się od 1,5 do 11,4% (6, 7). Istotą choroby jest zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy – tyroksyny (tetrajodotyroniny – T4) i trójjodotyroniny (T3) – przez łagodne rozrosty nowotworowe, tzw. nadczynne wole guzkowe (98% przypadków), lub raka (2% zwierząt) (8). Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby to głównie zaburzenia odżywiania (nadmiar wilgotnych karm komercyjnych w diecie), przebywanie zwierzęcia wyłącznie w domu oraz predyspozycje genetyczne, na przykład u kotów rasy himalajskiej (9).

Początkowo obserwuje się zachowany apetyt przy jednoczesnym chudnięciu, zwiększone oddawanie moczu (poliuria), zwiększone pragnienie (polidypsja) oraz osłabienie. Następnie mogą wystąpić: zwiększenie częstotliwości oddechów oraz tętna, duszność, biegunka i wymioty. Obecne są także zmiany behawioralne, takie jak niepokój, pobudzenie, agresja, nadmierna wokalizacja, posmutnienie, zwiększona aktywność lub niechęć do przebywania w ciepłych miejscach, związana ze wzrostem temperatury ciała. Po dłuższym okresie pojawiają się wyłysienia, zmierzwiona i matowa okrywa włosowa. Nieleczona choroba prowadzi do wyniszczenia (9). W bardzo zaawansowanych stanach obserwuje się drżenia mięśniowe oraz drgawki. U psów natomiast zmiany nowotworowe tarczycy pozostają w większości przypadków nieaktywne hormonalnie, dlatego nie dochodzi do rozwinięcia się tej choroby.

Przygotowanie do znieczulenia

W badaniu klinicznym przed znieczuleniem u kotów z nadczynnością tarczycy obserwuje się zaburzenia takich parametrów jak częstotliwość pracy serca, tętno, liczba oddechów, temperatura ciała lub ciśnienie tętnicze krwi. W badaniu serca można stwierdzić szmery sercowe, silne uderzenia koniuszkowe, arytmię w postaci tzw. galopu serca bądź innych zaburzeń rytmu. W tab. I przedstawiono przykłady zaburzeń parametrów badania klinicznego pacjenta przygotowywanego do znieczulenia ogólnego.