Paradontoza jest jedną z najczęściej rozpoznawanych chorób u psów – cierpi na nią już 80% psów i kotów w wieku dwóch lat. Choroba ta ma charakter postępujący, a jej główną przyczyną jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej, co skutkuje rozwojem kieszeni dziąsłowych, zanikiem kości zębodołu, a ostatecznie rozchwianiem i utratą zębów. Kiedy kieszenie rozwijają się w okolicy kłów szczęki, postępujące ubytki kości zębodołu mogą prowadzić do powstania połączenia pomiędzy jamą nosową a jamą ustną, co nazywamy przetoką ustno-nosową (ang. ONF – oronasal fistula).

Przetoka powstaje najczęściej w okolicy kłów szczęki u psów ras małych i średnich, ale może lokalizować się również w miejscu zębów przedtrzonowych i trzonowych szczęki, trzecich zębów siecznych, a także podniebienia (na przykład nabyte przetoki w przypadku urazu podniebienia twardego). Wyróżniamy też przetoki jatrogenne, które mogą zostać spowodowane usuwaniem zębów.

Do objawów obecności przetoki należą: wypływ – także krwi – z jednego lub obu otworów nosowych, kichanie i nawracające infekcje. Często zdarza się jednak, że opiekun zwierzęcia nie zgłasza tych dolegliwości lub nie łączy ich z problemami na terenie jamy ustnej. Z tego powodu warto pamiętać o wykonywaniu badania jamy ustnej przy każdym badaniu klinicznym. Już badanie bez znieczulenia może dostarczyć lekarzowi wiele cennych informacji, które ułatwią dalszą diagnostykę.

Nieleczona przetoka prowadzi do zakażeń okolicznych tkanek i jamy nosowej, przewlekłego wypływu z nosa oraz przedostawania się resztek pokarmowych do jamy nosowej. Może nawet być przyczyną zachłystowego zapalenia płuc.

Przetoki wykrywa się podczas badania jamy ustnej w znieczuleniu ogólnym. Podczas pomiaru głębokości kieszonek dziąsłowych sonda periodontologiczna w charakterystyczny sposób „wpada” głęboko do kieszonki, a w jamie nosowej po tej stronie pojawia się świeża krew.

Opis przypadku

Wywiad i badanie ogólne

Pacjentem był 13-letni pies w typie yorkshire terriera. Został skierowany na konsultację z powodu przewlekłego kichania oraz sporadycznego surowiczego wypływu z nozdrzy. Podczas wywiadu zgłoszono, że wcześniej pies przeszedł usunięcie wszystkich zębów ze względu na zaawansowaną chorobę przyzębia, a także ma zapadnięcie tchawicy niewielkiego stopnia. Badanie bez znieczulenia potwierdziło brak obecności zębów, niewielkiego stopnia halitozę oraz obecność obustronnych przetok ustno-nosowych na wysokości kłów szczęki.

Badanie stomatologiczne w znieczuleniu

Pacjenta zakwalifikowano do zabiegu w znieczuleniu ogólnym. Wcześniej wykonano badania krwi (morfologiczne oraz podstawowe biochemiczne) i echo serca, które wykazało chorobę zastawki mitralnej na poziomie B1 według skali ACVIM. Polecono doustne po...