BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Onkologia
Cytometria przepływowa w diagnostyce nowotworów hematologicznych u psów.
Cz. I
dr n. wet. Maciej Guzera1
lek. wet. Jarosław Balcerzak2
dr Heike Aupperle3
Metodami diagnostycznymi standardowo wykorzystywanymi w rozpoznawaniu nowotworów limfoidalnych i mieloidalnych są badania hematologiczne (w tym ocena rozmazu krwi) (ryc. 1), cytologiczne (ryc. 2a) i histologiczne (m.in. węzłów chłonnych lub szpiku kostnego) (ryc. 2b i c). W przypadku białaczek i chłoniaków sama ocena morfologii komórek często nie daje możliwości definitywnego określenia pochodzenia komórek nowotworowych. Klasyfikacja komórek na podstawie ich wyglądu jest szczególnie trudna przy słabiej zróżnicowanych proliferacjach nowotworowych.
Cytometria przepływowa to technika laboratoryjna, która umożliwia zliczanie i ocenę właściwości komórek przepływających w strumieniu cieczy. Oprócz oceny podstawowych parametrów, takich jak wielkość i wewnętrzna złożoność (ziarnistość), metoda ta umożliwia ocenę wiązania przez komórki barwników fluorescencyjnych lub przeciwciał przeciw antygenom komórkowym sprzężonych z substancjami fluorescencyjnymi (ryc. 3).
Głównym zastosowaniem cytometrii w diagnostyce weterynaryjnej jest immunofenotypowanie. Immunofenotypowanie polega na ustaleniu ekspresji antygenów komórkowych (czyli markerów) określanych jako CD (kompleksy różnicowania, z ang. cluster of differentiation) (tab. I). W tym celu komórki są znakowane za pomocą przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom danego gatunku lub wykazujących z nimi reakcję krzyżową. Wykryte w ten sposób antygeny pozwalają na charakterystykę populacji komórek, umożliwiając tym samym dokładną klasyfikację białaczek i chłoniaków. Rolę immunofenotypowania w diagnostyce nowotworów krwi i układu krwiotwórczego podkreślił zaproponowany przez Światową Organizację Zdrowia system klasyfikacji nowotworów hematologicznych, który w 2002 roku przyjęto również w medycynie weterynaryjnej. Według wyżej wspomnianego systemu klasyfikacja nowotworów oparta jest nie tylko na badaniu cytologicznym i histologicznym, ale również na wyniku cytometrii przepływowej albo innych badaniach immunochemicznych (immunocytochemii, immunohistochemii).
Cytometria przepływowa a inne zaawansowane metody diagnostyczne
Cytometria przepływowa (badanie przeprowadzane na zawiesinie komórek) ma pewną przewagę nad pozostałymi technikami immunofenotypowania, takimi jak immunocytochemia (badanie przeprowadzane na preparatach cytologicznych) i immunohistochemia (badanie...
Ocena klonalności limfocytów (PARR, z ang. PCR for Antigen Receptor Rearrangements) to badanie molekularne, które rozróżnia monoklonalne populacje komórek limfoidalnych (z założenia nowotworowe) od populacji poliklonalnych (z założenia odczynowe, ...