Wśród właścicieli zwierząt towarzyszących rośnie świadomość dotycząca potrzeby utrzymania zdrowia i higieny jamy ustnej psów i kotów. Większe zainteresowanie stanem uzębienia pupila skutkuje także zwracaniem uwagi na problemy, które wcześniej bywały pomijane lub bagatelizowane, takie jak wady zgryzu, co niekiedy pozwala wcześniej właściwie je zdiagnozować i odpowiednio leczyć. Większa liczba zwierząt z wadami zgryzu w lecznicach weterynaryjnych wynika niestety także ze wzrastającej liczby psów rasowych, hodowanych w bliskim pokrewieństwie, a niekiedy wręcz bez jakiegokolwiek nadzoru genetycznego, przez co istnieje możliwość powielania wad wrodzonych, w tym wad zgryzu.

Nie wszystkie wady zgryzu niosą ze sobą implikacje zdrowotne. Zgryz urazowy, który niestety towarzyszy większości wad zgryzu, jest jednak przyczyną uszkodzeń i chorób tkanek miękkich i twardych. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do przetok ustno-nosowych, zgorzeli miazgi lub ropni okołowierzchołkowych. Jest przez to poważnym problemem terapeutycznym, którym w lecznicy weterynaryjnej należy się właściwie zająć albo – w bardziej zaawansowanych przypadkach – skierować do specjalisty zajmującego się stomatologią weterynaryjną.

Zgryz urazowy, zwany inaczej traumatycznym, prawie zawsze towarzyszy wadom zgryzu. Może być wrodzony lub nabyty. Zazwyczaj jest przyczyną bólu, stanów zapalnych tkanek miękkich bądź atrycji zębów (tj. ścierania się ich o siebie nawzajem). Może wystąpić również przy niewłaściwej liczbie zębów, czyli w hiperdoncji (zęby dodatkowe) albo hipodoncji (zmniejszenie liczby zębów) oraz przy zębach ektopowych, czyli wyrastających poza łukiem zębowym. W każdej z tych sytuacji zęby położone w nieprawidłowym dla nich miejscu mogą powodować urazy tkanek miękkich lub innych zębów (12, 15, 19).

Wady zgryzu u psów i kotów dzielimy na cztery klasy:

1. Zgryz neutralny, w którym ząb lub grupa zębów są nieprawidłowo ułożone tylko w jednym z obszarów – siecznym, kłowym, przedtrzonowym lub trzonowym, przy zachowaniu prawidłowych wymiarów szczęki i żuchwy. Zalicza się do nich zgryz krzyżowy przedni i tylny, przesunięcie dojęzykowe kłów żuchwy, zęby lancowate, rotacje pojedyncze, podniebienne przesunięcie zębów przedtrzonowych szczęki u kota, zgryz otwarty.

2. Tyłozgryz (inaczej dystokluzja lub tyłożuchwie), w którym żuchwa jest krótsza od szczęki.

3. Przodozgryz (inaczej mezjokluzja lub przodożuchwie), w którym żuchwa jest dłuższa od szczęki.

4. Zgryz krzywy (inaczej asymetria szczękowo-żuchwowa), w którym każda ćwiartka zgryzowa ma wadę o innej geometrii.