Periuria u kotów jest problemem często spotykanym w gabinetach weterynaryjnych. Jest to zaburzenie o złożonej etiologii, w którym nierzadko koegzystują czynniki somatyczne i behawioralne. Z tego względu postępowanie diagnostyczne warto zacząć od ustalenia, czy kot oddaje mocz, czy nim znakuje, oraz czy mikcji towarzyszy ból. Podłoże medyczne nie ogranicza się jednak tylko do chorób układu moczowego, fundamentem trafnego rozpoznania jest zatem całościowe podejście do pacjenta. Celem pracy jest podkreślenie znaczenia pełnej diagnostyki klinicznej w ustaleniu przyczyn periurii u kotów.

Wstęp

Oddawanie moczu poza kuwetą (periuria) to jedna z częściej zgłaszanych nieprawidłowości w zachowaniu, z którymi można spotkać się w gabinecie weterynaryjnym (4, 19). Z badania ankietowego przeprowadzonego przez autorki w 2022 roku wśród lekarzy weterynarii wynika, że 100% respondentów (n = 85) spotkało się w swojej praktyce klinicznej z tym problemem. Większość określiła, że taki pacjent pojawia się u nich raz w tygodniu (55,3%) lub raz w miesiącu (36,5%). Przyczyn periurii, będącej zaburzeniem o podłożu polietiologicznym, można wprawdzie doszukiwać się w szeroko pojętym behawiorze zwierzęcia, nie należy jednak pomijać ewentualnego czynnika somatycznego (7, 18, 19, 28).

Lekarz weterynarii powinien zawsze wykonać pełną diagnostykę różnicową i tym samym upewnić się, że periuria nie ma podłoża somatycznego. Dopiero wtedy zasadne staje się przekierowanie pacjenta do behawiorysty. W przeciwnym wypadku problem może pozostać nierozwiązany, a narastająca frustracja przyczyniać się do osłabienia więzi właściciela z kotem (16, 19). W skrajnych przypadkach może to skutkować nawet porzuceniem zwierzęcia (4, 7, 11, 22). Badanie obejmujące 12 amerykańskich schronisk wykazało, że 28% kotów zostało oddanych ze względu na problemy behawioralne, a 43,2% byłych właścicieli deklarowało jako powód oddawanie przez koty moczu poza kuwetą (22).

W badaniach przeprowadzonych w latach 2012-2018 w USA dowiedziono, że zaburzenie to może zostać całkowicie wyeliminowane dzięki odpowiedniej opiece medycznej i behawioralnej (16). Dodatkowo autorzy wskazują na rolę, jaką odgrywa lekarz weterynarii jako pomoc pierwszego kontaktu (16). Celem niniejszej pracy jest podkreślenie znaczenia pełnej diagnostyki klinicznej w ustaleniu przyczyn periurii oraz wskazanie najważniejszych chorób somatycznych mających wpływ na wystąpienie tego zaburzenia u kocich pacjentów. Uwzględnienie wszystkich możliwych czynników etiologicznych, które należy ująć w diagnostyce różnicowej, przekracza jednak ramy tego opracowania, dlatego autorki odsyłają zainteresowanych Czytelników do zgłębienia literatury źródłowej.